Η κατάχρηση του δανεισμού ποδοσφαιριστών στην παγκόσμια αγορά, φτάνει στο τέλος της, αν δεν έφτασε ήδη. Η FIFA, ο κυβερνών οργανισμός του παγκόσμιου ποδοσφαίρου έχει ετοιμάσει νέους κανόνες προκειμένου να περιορισθεί ο αριθμός των ποδοσφαιριστών που μπορεί να έχει ως δανεικούς ένα σωματείο. Έως το 2024-25 θα επιτρέπονται το ανώτερο όριο 6 ανά σύλλογο.
Ο στόχος της Παγκόσμιας ομοσπονδίας είναι ξεκάθαρος. Να εμποδίσει την «αποθησαύριση» ταλέντων για το οικονομικό και ανταγωνιστικό κέρδος ενός συλλόγου. Τέτοιου είδους αυτοεξυπηρέτηση δια μέσω δανεισμού αλλά να διατηρεί αποθέματα, θεωρητικά τουλάχιστον, τελειώνει εδώ για την ελίτ.
Λοιπόν, ποιοι είναι οι νέοι κανόνες;
Σημαντικές αλλαγές έχουν ήδη ανακοινωθεί με καμία ομάδα να μην επιτρέπεται να δανείσει παραπάνω από 6 ποδοσφαιριστές σε συλλόγους ίδιας χώρας ή ξένης χώρας έως την σαιζόν 2024-2025. Θα υπάρξουν αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, με ποδοσφαιριστές ηλικίας 21 ετών και κάτω που έχουν εκπαιδευθεί σε συλλόγους οπότε δεν θα περιλαμβάνονται στο ανώτατο όριο. Η προσπάθεια αυτή της FIFA στοχεύει να σταματήσει το απόθεμα ποδοσφαιριστών και να αποκαταστήσει κάτι πιο κοντά σε «μια ανταγωνιστική ισορροπία».
Πρώτα έρχεται μια μεταβατική περίοδος. Από αυτό το καλοκαίρι (2022) και μετά. Κανένας σύλλογος δεν θα επιτρέπεται να έχει περισσότερους από 8 διεθνείς δανεισμούς πριν ο αριθμός μειωθεί σε 7 για την σαιζόν 2023-24. Σε λιγότερο από τρία χρόνια από τώρα, το όριο θα μειωθεί σε 6 δανεισμούς συνολικά.
Η απόφαση εγκρίθηκε από την Επιτροπή Ενδιαφερομένων Μερών της FIFA πέρυσι. Τώρα θα υποβληθεί στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου της FIFA, πιθανότατα στις αρχές Μαρτίου, για επικύρωση ενόψει της καλοκαιρινής μεταγραφικής περιόδου.
Αυτοί οι νέοι κανόνες της FIFA θα ισχύουν μόνο για διεθνείς μεταγραφές, αλλά όλες οι ομοσπονδίες μέλη θα κληθούν να «εφαρμόσουν κανόνες για ένα σύστημα δανεισμού που είναι σύμφωνο με τις αρχές που έχουν θεσπιστεί σε διεθνές επίπεδο» μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.
Οι εγχώριες διοργανώσεις, συμπεριλαμβανομένης της Premier League. Θα κληθούν να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους έως τον Ιούλιο του 2025 και να εισαγάγουν τα δικά τους όρια δανεισμού.
Στους νέους κανόνες της FIFA περιλαμβάνεται επίσης η απαίτηση για γραπτή συμφωνία που θα καθορίζει τους όρους του δανεισμού. Μαζί με την εισαγωγή των ελάχιστων και μέγιστων όρων δανεισμού (από ένα μεταγραφικό παράθυρο σε ένα έτος). Η FIFA θα εισαγάγει επίσης ένα όριο που θα επιτρέπει όχι περισσότερους από 3 δανεισμούς ανά σεζόν, εντός και εκτός, μεταξύ δύο ομάδων.
Γιατί η FIFA προέβη σε αυτή την αλλαγή;
Όλα αυτά αποτελούν μέρος ευρύτερων μεταρρυθμίσεων στο σύστημα μεταγραφών — μια διαδικασία που ξεκίνησε το 2017. Η FIFA είναι πρόθυμη να διασφαλίσει ότι οι νέοι κανόνες θα «στηρίζονται σταθερά στους ακόλουθους βασικούς στόχους: ανάπτυξη νεαρών ποδοσφαιριστών, προώθηση ανταγωνιστικής ισορροπίας και αποτροπή συσσώρευσης ποδοσφαιριστών».
Η FIFA, εν ολίγοις, δεν θέλει να δει τους συλλόγους της ελίτ να συγκεντρώνουν μεγάλες ομάδες για τους δικούς τους σκοπούς και, μερικές φορές, εις βάρος της ανάπτυξης των ποδοσφαιριστών .
Η σύγχρονη τάση των μεγαλύτερων και ισχυρότερων συλλόγων να συγκεντρώνουν νεαρά ταλέντα και στη συνέχεια να τα στέλνουν σε μια σειρά δανεικών κινήσεων πριν τελικά εξαργυρώσουν πουλώντας μεγάλα κέρδη. Έχει προβληματίσει το παγκόσμιο κυβερνητικό όργανο του ποδοσφαίρου. Η FIFA πιστεύει ότι η πρακτική έχει παραμορφώσει την αγορά υπέρ των πλουσιότερων συλλόγων.
Ως συντονιστής της διεθνούς αγοράς μεταγραφών, η FIFA έχει βαρεθεί να αποθηκεύει αποθέματα και έχει επίσης ανησυχίες ότι κάποιοι νεαροί μπορεί να χαθούν στο τρέχον σύστημα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η FIFA αντιτίθεται στις μεταγραφές δανεικών, εξ ου και οι εξαιρέσεις για τους ποδοσφαιριστές κάτω των 21 ετών και τους ποδοσφαιριστές που έχουν εκπαιδευθεί σε συλλόγους. Υπάρχει αποδοχή ότι οι προσωρινές μετακινήσεις μπορούν συχνά να επιταχύνουν την ανάπτυξη και να αποφέρουν οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η συμπερίληψη των ατόμων κάτω των 21 ετών στους νέους κανόνες θα ήταν αναμφίβολα εις βάρος τους.
Ο ακριβής ορισμός του “club-trained” θα αποφασιστεί στην προσεχή συνεδρίαση του Συμβουλίου της FIFA. Ωστόσο, αναμένεται ότι η κατηγορία θα καλύπτει έναν ποδοσφαιριστή ο οποίος είναι στην τρέχουσα ομάδα του για τρεις ολόκληρες σεζόν μεταξύ 15 και 21 ετών.
Οι εγχώριοι ποδοσφαιριστές και όσοι προέρχονται από τις ακαδημίες. Δεν θα δουν το μονοπάτι τους να μπλοκάρεται από τους νέους κανόνες. Η FIFA είχε πάντα άλλους στόχους στο μυαλό της.
Είναι αυτό το τέλος του «δανεικού στρατού» της Τσέλσι;
Ουσιαστικά, ναι. Και η Τσέλσι σχεδιάζει εδώ και καιρό την άφιξη αυτών των περιορισμών. Μόνο η πανδημία εμπόδισε τη FIFA να εισαγάγει αυτούς τους κανόνες πριν από την περασμένη σεζόν και σε συλλόγους όπως η Τσέλσι, που κάποτε φημιζόταν για τις μάζες δανεικών ποδοσφαιριστών. Τώρα τους δόθηκε επιπλέον χρόνος για να αλλάξουν τακτική.
Ο λεγόμενος «δανεικός στρατός» που απομακρύνθηκε από το Στάμφορντ Μπρίτζ έχει μειωθεί μαζικά τα τελευταία χρόνια. Σε αντίθεση με τη σεζόν 2018-19, όταν 49 ποδοσφαιριστές ήταν δανεικοί (!!!), ο αριθμός έχει πέσει σε μόλις 21 τώρα.
Οι μέρες υπογραφής ποδοσφαιριστών όπως ο Μάριο Πάσαλιτς και ο Μάικλ Έκτορ, οι οποίοι πήραν μαζί 9 δανεικούς δίχως να εμφανιστούν στην πρώτη ομάδα της Τσέλσι, έχουν τελειώσει. Με την αγορά δανεισμού να χρησιμοποιείται πλέον κυρίως για την ανάπτυξη των καλύτερων νέων του συλλόγου. Συμπεριλαμβανομένου του Κόνορ Γκάλαχερ, Μπίλι Γκίλμουρ, Αρμάντο Μπρόχα και Λέβι Κόλγουιλ.
Οι νέοι κανόνες ορίζουν ότι «σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή κατά τη διάρκεια μιας σεζόν. Ένας σύλλογος μπορεί να έχει μόνο τρεις επαγγελματίες δανεικούς σε έναν σύλλογο».
Οι διευθετήσεις που γίνονται με συλλόγους του εξωτερικού, μια αυξανόμενη τάση στην Πρέμιερ Λιγκ κατά την εποχή του Brexit. Θα εξακολουθούν να επιτρέπονται, αλλά με νέους περιορισμούς. Να δούμε τι θα ακριβώς θα ισχύσει σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως φυσικά και στην Ελλάδα, που ορισμένες φορές πάει με λίγο αργούς ρυθμούς…
Μάνος Σταραμόπουλος
Μέλος επιτροπής ποδοσφαίρου AIPS και Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Στατιστικής IFFHS