Δεν δικαιούνται άδεια ειδικού σκοπού οι εργαζόμενοι γονείς από τις 23 Δεκεμβρίου 2020 μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2021 καθώς είναι οι ημέρες που τα σχολεία θα ήταν έτσι κι αλλιώς κλειστά για τις εορτές των Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς.
Δεν δικαιούνται άδεια ειδικού σκοπού οι εργαζόμενοι γονείς από τις 23 Δεκεμβρίου 2020 μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2021 καθώς είναι οι ημέρες που τα σχολεία θα ήταν έτσι κι αλλιώς κλειστά για τις εορτές των Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς.
Έτσι οι γονείς που παίρνουν άδεια ειδικού σκοπού για την φροντίδα των παιδιών τους για αυτές τις συγκεκριμένες ημέρες δεν δικαιούνται άδεια ειδικού σκοπού για αυτές τις συγκεκριμένες ημέρες.
Η άδεια ειδικού σκοπού έχει διάρκεια κατ’ ελάχιστον τριών ημερών, την οποία ακολουθεί στη συνέχεια η χορήγηση μίας ημέρας κανονικής άδειας, σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται κυκλικά για όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι τη λήξη του έκτακτου και προσωρινού μέτρου.
Η χρήση της άδειας ειδικού σκοπού δύναται να γίνει είτε από τον έναν γονέα εξ ολοκλήρου είτε και από τους δύο, εφόσον μοιραστούν μεταξύ τους διαστήματα αυτής, ενώ δεν μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση της και από τους δύο.
Οι εργαζόμενοι που αιτούνται την άδεια προσκομίζουν στους εργοδότες τους σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Η άδεια ειδικού σκοπού μπορεί να χορηγηθεί και τμηματικά, εφόσον εξυπηρετούνται οι ανάγκες του εργαζομένου.
Η εξ αποστάσεως εργασία και η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού μπορούν να λειτουργήσουν συνδυαστικά με τρόπο ώστε και τα δύο μέρη, εργαζόμενοι γονείς και εργοδότες, να μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορωνοϊού.
Ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να καταχωρίσει στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων τους εργαζομένους που έκαναν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού.
Για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού γίνεται συσχέτιση με το δικαίωμα λήψης ετήσιας κανονικής άδειας.
Δηλαδή, ο εργαζόμενος/η θα πρέπει να πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις για λήψη ετήσιας κανονικής άδειας τουλάχιστον έξι (6) ημερών στην εξαήμερη εργασία και πέντε (5) ημερών στην πενθήμερη εργασία. Διαφορετικά, η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται αναλογικά με τις ημέρες κανονικής άδειας που δικαιούται. Ανά τρεις (3) ημέρες άδειας ειδικού σκοπού προστίθεται υποχρεωτικά μία (1) ήμερα ετήσιας κανονικής άδειας του εργαζομένου, η οποία αφαιρείται από τη συνολική δικαιούμενη κανονική άδεια για το έτος 2020
Από τις ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού τα δύο τρίτα (2/3) καλύπτονται από τον εργοδότη και το ένα τρίτο (1/3) από τον τακτικό προϋπολογισμό.
Επισημαίνεται ότι η περίοδος της άδειας ειδικού σκοπού είναι χρόνος εργασίας, αμείβεται και ασφαλίζεται ως χρόνος εργασίας και λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση κάθε δικαιώματος των εργαζομένων που προκύπτει λόγω της σχέσης εργασίας τους.
Επίσης οι εργαζόμενοι γονείς μπορούν να πάρουν άδεια άνευ αποδοχών, άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών ή άδεια λόγω ασθένειας τέκνου αν θέλουν να πάρουν άδεια ειδικού σκοπού αλλά δεν έχουν ημέρες ετήσιας άδειας.
Ειδικότερα σε περίπτωση που ο εργαζόμενος έχει εξαντλήσει την ετήσια άδεια του μπορεί να δηλωθεί οποιαδήποτε άλλη νόμιμη άδεια δικαιούται ο εργαζόμενος, είτε αυτή χορηγείται με αποδοχές είτε χωρίς αποδοχές, όπως π.χ. άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών, άδεια λόγω ασθένειας τέκνου, άδεια άνευ αποδοχών.
Το δικαίωμα ισχύει και για τους δύο εργαζόμενους γονείς, εφόσον εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα:
– Εάν και οι δύο γονείς εργάζονται στον ίδιο εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
– Εάν οι δύο γονείς εργάζονται σε διαφορετικό εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα, είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
– Εάν ο ένας γονέας εργάζεται με μισθωτή εργασία και ο άλλος είναι ελεύθερος επαγγελματίας τότε τη δικαιούται κανονικά ο μισθωτός γονέας.
– Σε περίπτωση που ο ένας γονέας είναι εργαζόμενος στο δημόσιο και ο άλλος γονέας είναι εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
– Σε περίπτωση που εργάζεται μόνο ένας εκ των δύο γονέων, τότε αυτός δεν μπορεί να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, εκτός και αν ο γονέας που δεν εργάζεται νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορονοϊό COVID-19 ή είναι άτομο με αναπηρία (ΑμεΑ) με ποσοστό 67% και άνω, σύμφωνα με απόφαση αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής σε ισχύ ή λαμβάνει αναπηρικό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ ή σύνταξη αναπηρίας.
– Σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης των γονέων ή γέννησης τέκνου εκτός γάμου το δικαίωμα της άδειας ασκείται αποκλειστικά από τον γονέα που έχει την επιμέλεια ή τη γονική μέριμνα του παιδιού, εκτός και αν τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται και από τους δύο γονείς, οπότε μπορούν να κάνουν χρήση και οι δύο με κοινή τους υπεύθυνη δήλωση (είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν).
– (Περίπτωση Μονογονέα) Σε περίπτωση γέννησης παιδιού εκτός γάμου ή εκτός συμφώνου συμβίωσης (το οποίο εξομοιώνεται πλήρως με τον γάμο), ή σε περίπτωση θανάτου του άλλου γονέα, τότε η ειδική άδεια χορηγείται άνευ άλλης προϋπόθεσης στον μονογονέα.
– Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς εργάζονται αλλά ο ένας εξ αυτών βρίσκεται σε άλλη νόμιμη άδεια, τότε ο πρώτος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού για όσο διάστημα διαρκεί η άδεια του δεύτερου.
– Σε περίπτωση που ο εργοδότης αναστείλει τη λειτουργία της επιχείρησής του λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μετάδοσης του κορονοϊού, ο εργαζόμενος γονέας δεν δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού.