Ευθύνες, στο μέτρο που τους αναλογεί, έχουν, λοιπόν, όλοι όσοι ενεπλάκησαν σε αυτή την δυσεπίλυτη εξίσωση της Αττικής Οδού. Γράφει ο Δημήτρης Μπαλής.

Το απόλυτο χάος που συμβαίνει στην Αττική Οδό, δημιουργεί εύλογο προβληματισμό σε όλους, ελπίζω, όπως η «ΕΛΠΙΔΑ» πέρασε πάνω από όλους μας και άφησε την απογοήτευση, την απόγνωση. Σαν αυτή που βίωσαν χιλιάδες συνάνθρωποί μας, εγκλωβισμένοι στα οχήματά τους, στον πρώτο αστικό αυτοκινητόδρομο της χώρας.

Και αναφέρω αστικό, διότι η Ελλάδα απέκτησε έναν σύγχρονο και λειτουργικό αυτοκινητόδρομο εντός αστικού ιστού, καθώς ήταν προϋπόθεση, όπως το νέο αεροδρόμιο και το μετρό, για να καταθέσουμε φάκελο υποψηφιότητας για την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, το 2004.

Χωρίς να χρειάζεται, αυτή την ώρα, να αναφερθώ στη φαραωνική σύμβαση παραχώρησης για την κατασκευή και λειτουργία της Αττικής Οδού, η οποία δόθηκε σταδιακά στην κυκλοφορία από το 2001 έως το 2004 και δεν έχει αποδοθεί ακόμα στην ελληνικό κράτος, ώστε να προκηρύξει νέο ανάδοχο λειτουργίας, ο δρόμος αυτός θεωρήθηκε –μέχρι που κατασκευάστηκαν οι υπόλοιποι αυτοκινητόδρομοι, ως πρότυπο κατασκευής.

Και περί αυτού, νομίζω ότι δεν τίθεται κανένα ζήτημα, δηλαδή ως προς την άρτια κατασκευή του, διότι 20 χρόνια μετά η συντήρηση περιορίζεται κυρίως στα αναλώσιμα που χρειάζεται ο δρόμος.

Ωστόσο, το ζήτημα μεταφέρεται στη λειτουργία. Διότι παρακολουθώντας για πάνω από 20 χρόνια το ρεπορτάζ αυτού του τομέα, του Υποδομών και Μεταφορών, δίνεται η αίσθηση ότι στην Αττική Οδό όλα βρίσκονται στον αυτόματο πιλότο. Χωρίς φρέσκες ιδέες στην εξυπηρέτηση των οδηγών, πέραν κάποιων συνεργασιών με άλλες εταιρείες για από κοινού προωθητικά προγράμματα.

Η χθεσινή ανακοίνωση της Αττικής Οδού, στις 8.20 το βράδυ, αποδεικνύει τον παραπάνω ισχυρισμό μου. Είχε, βέβαια, προηγηθεί ανακοίνωση της εταιρείας, περίπου τρεις ώρες νωρίτερα, που μετέφερε ευθύνη και σε πολίτες, αναφέροντας «ότι σε ορισμένα σημεία του αυτοκινητόδρομου, ειδικότερα στη σύνδεση της σήραγγας Βριλησσίων με την Περιφερειακή Υμηττού και στην περιοχή του Γέρακα στο ρεύμα προς Ελευσίνα δημιουργήθηκαν έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα εξαιτίας οχημάτων που ακινητοποιήθηκαν είτε λόγω μηχανικής βλάβης, είτε φόβου και έλλειψης εμπειρίας των οδηγών τους, με αποτέλεσμα να διακοπεί η κυκλοφορία και να δημιουργηθούν μεγάλες ουρές… Συνεπεία αυτής της κατάστασης τα εκχιονιστικά μηχανήματα που δεν μπορούν να προσπεράσουν, επιχειρούν με ανάποδη κίνηση με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διέλευσή τους, ενώ το χιόνι που εξακολουθεί να πέφτει επιτείνει τα προβλήματα αυτά. Στην Αττική Οδό των 70 χιλιομέτρων επιχειρούν 35 εκχιονιστικά μηχανήματα ή ένα κάθε δύο χιλιόμετρα και υπάρχει επάρκεια αλατιού. Εκφράζουμε τη λύπη μας για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και την ταλαιπωρία των οδηγών, ενώ σημειώνουμε ότι τα διόδια παραμένουν ανοιχτά με απόφαση της Εταιρείας», συνιστώντας στους οδηγούς «να έχουν απαραιτήτως μαζί τους αντιολισθητικές αλυσίδες.»

Κι έρχεται η επόμενη ανακοίνωση της Αττικής Οδού, να σε κάνει να αναρωτιέσαι, δηλώνοντας ότι «με αίσθημα ευθύνης πρωταρχικό και αποκλειστικό μέλημά της την παρούσα στιγμή αποτελεί ο απεγκλωβισμός και η ασφάλεια όλων των οδηγών που έχουν ακινητοποιηθεί στα δύο ρεύματα της Αττικής Οδού. Μόλις ολοκληρωθεί η επιχείρηση απεγκλωβισμού η εταιρεία θα τοποθετηθεί αναλυτικά για τις αποφάσεις και τις συνθήκες που οδήγησαν στα πρωτοφανή αυτά γεγονότα, που η Αττική Οδός κλήθηκε να αντιμετωπίσει για πρώτη φορά στα 20 χρόνια λειτουργίας της. Η Αττική Οδός εκφράζει τη λύπη της και ζητά συγνώμη από τους οδηγούς και τις οικογένειες τους για την ταλαιπωρία, με τη διαβεβαίωση ότι κάνει κάθε ανθρώπινη προσπάθεια για την επίλυση του προβλήματος με ασφάλεια.»

Δηλαδή πέρασαν τρεις ώρες για να πει η εταιρεία ότι θα τοποθετηθεί αργότερα, όταν άλλοι αυτοκινητόδρομοι εξέδιδαν ανακοινώσεις κάθε τόσο και λιγάκι, δίνοντας πληροφορίες; Ποια ήταν τα αντανακλαστικά της εταιρείας από τις 11 το πρωί που άρχισαν τα προβλήματα; Γιατί, σε συνεργασία με την Τροχαία δεν έλαβε αμέσως μέτρα, ώστε να σταματήσει εντελώς η διέλευση οχημάτων; Κάμερες διαθέτει παντού και το κέντρο ελέγχου διαπιστώνει αμέσως τα προβλήματα, όπου υπάρχουν.

Η εισαγγελική παρέμβαση για να διερευνηθούν τυχόν ευθύνες, δείχνει ότι νομικά η πολιτεία δείχνει αντανακλαστικά, όμως αντανακλαστικά δεν έδειξε ούτε η Αττική Οδός, ούτε η Τροχαία, να λάβουν εγκαίρως μέτρα και να μην αναγκαστούν να κλείσουν τον αυτοκινητόδρομο στις 6 το απόγευμα.

Οι ευθύνες, λοιπόν, βαραίνουν όλους: Την ηγεσία της Αττικής Οδού που δεν γνωρίζω πόσο θα εξακολουθήσει να παραμένει στη θέση της, αν και αποδέχθηκε την πρόταση του πρωθυπουργού να αποζημιώσει με 2.000 ευρώ κάθε εγκλωβισμένο οδηγό. Την Τροχαία, που κι αυτή δεν έλαβε ριζοσπαστικές αποφάσεις, όπως έλαβε στην Εθνική Οδό κλείνοντας τον δρόμο στην έξοδο για Καλυφτάκη και αφήνοντας μόνο ΙΧ με αλυσίδες. Ευθύνες, όμως, έχουν και όλοι οι πολίτες που πήραν το ΙΧ τους ή οι επαγγελματίες που ξεκίνησαν δρομολόγιο, αλλά και οι ιδιοκτήτες των εταιρειών που επέτρεψαν να κυκλοφορήσουν τα φορτηγά τους. Ουδείς θα βγάλει την «ουρά του απ’ έξω». Πώς ξεκινάς να πάς στα Οινόφυτα, για παράδειγμα, χωρίς αλυσίδες; Γιατί αγνοείς τις συστάσεις της Πολιτικής Προστασίας για αποφυγή μετακινήσεων με αυτοκίνητο; Γιατί τα περιμένεις όλα από τους άλλους, και εσύ δεν επιδεικνύεις την ανάλογη υπευθυνότητα;

Ευθύνες έχει και η Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας, που δεν συντόνισε μια προσπάθεια ώστε να δοθούν, τουλάχιστον τρόφιμα και νερό στους εγκλωβισμένους οδηγούς, πέραν όλων των άλλων ενεργειών απεγκλωβισμού.

Ευθύνες, στο μέτρο που τους αναλογεί, έχουν, λοιπόν, όλοι όσοι ενεπλάκησαν σε αυτή την δυσεπίλυτη εξίσωση, η οποία σε άλλες, προηγμένες χώρες, έχει επιλυθεί προ πολλού.