Όλα περνούν κάποια στιγμή και η ανθρωπότητα έχει περάσει από πολύ δυσκολότερα μονοπάτια. Ολόκληρους παγκόσμιους πολέμους, πολύ πιο θανατηφόρες πανδημίες, πυρηνικές βόμβες και πολλά ακόμα… Αλλά πάντα στο τέλος επέστρεψε πιο δυνατή. Δεν ξέρω αν έπαιρνε όπως λέμε το μήνυμα που πρέπει να το πάρει τώρα, αλλά επέστρεφε πάντα και έμπαινε σε μια νέα φάση ακμής. Πολλές φορές βέβαια δεν έπαιρνε το μήνυμα και γι’ αυτό και είχαμε και Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, συνεχίζεται ο ταξικός διαχωρισμός μέσω του καπιταλιστικού συστήματος που κυριάρχησε και πολλά ακόμα. Ελπίζουμε αυτή τη φορά παρεμπιπτόντως να λάβουν το μήνυμα και να φτιάξουν νοσοκομεία, ΜΕΘ, να πέσουν λεφτά στην έρευνα και όχι στα όπλα καθώς οι ίδιοι οι ειδικοί μας προειδοποιούν ότι έρχονται και άλλες πανδημίες στο μέλλον.
Η ανθρωπότητα έδειξε να είναι σε μια… νιρβάνα και να ασχολείται ατομικά και θεσμικά με τον πλουτισμό και έτσι πιάστηκε ανέτοιμη και εξ απήνης από τον κορωνοϊό. Η επόμενη μέρα άρχισε να… αχνοφαίνεται περιμένοντας τα εμβόλια και με τον κόσμο να έχει ήδη αρχίσει να κουράζεται ψυχικά. Ειδικά στις φτωχές χώρες όπως η δική μας που το άγχος και στρες για την επόμενη μέρα σε πνίγει και δυστυχώς οδηγεί ήδη πολλούς συμπολίτες μας στην αυτοκτονία… Την ίδια ώρα στο επίκεντρο της πανδημίας την Κινέζικη Ουχάν ένα χρόνο και λίγο λιγότερο μετά, ο κόσμος είναι χωρίς μάσκες έξω και διασκεδάζει και τα μαγαζιά είναι γεμάτα όπως πριν! Σαν να μην πέρασε μια μέρα! Και από όσο γνωρίζουμε δεν έχει κάνει όλος ο πληθυσμός εκεί εμβολιασμό, βασικά δεν νομίζω ότι ξεκίνησε τέτοιο πρόγραμμα.
Συνεπώς αργά ή γρήγορα και στην πατρίδα μας και στον υπόλοιπο κόσμο θα επανέλθει σταδιακά η κανονικότητα. Το ερώτημα είναι ποια θα είναι η επόμενη μέρα; Ο κόσμος θα έχει την εργασία του; Θα έχει τις απολαβές του; Τις πενιχρές πλέον απολαβές που έχει μετά τα μνημόνια. Ποιο θα είναι το τοπίο; Θα υπάρχουν δουλειές; Καθώς ο τουρισμός και η εστίαση στην Ελλάδα είναι ατμομηχανές. Δεν είμαστε Γερμανία ή Λονδίνο. Ούτε καν Ιταλία, δηλ. χώρες με βιομηχανία. Εμείς πουλάμε υπηρεσίες και προσφέρουμε τοπία! Η πανδημία έπληξε πρωτίστως και τα δύο. Αν δεν ανακάμψει γρήγορα ο τομέας αυτός το πλήγμα θα είναι μεγάλο ακόμα και για όσους άντεξαν. Η τηλεργασία που καθιερώνεται επίσης και στο μέλλον φαντάζομαι θα καθιερωθεί ακόμα περισσότερο και για λόγους κλιματικής αλλαγής, τι φέρνει στην Ελλάδα που είναι πίσω στον τομέα της τεχνολογίας και των σχετικών υποδομών;
Ο κόσμος ανησυχεί και δικαίως. Η πανδημία προωθεί άθελά της μια νέα ατζέντα, χωρίς να σημαίνει ότι κάποιες σημειώσεις εξ αυτής δεν είναι για καλό. Αλλά ανάλογα την κάθε χώρα και τις οικονομικές της δυνατότητες η προσαρμογή θα είναι θετική ή αρνητική, αντίστοιχα. Οι νέες τεχνολογίες και η επερχόμενη τεχνητή νοημοσύνη θα φέρουν μεγάλες αλλαγές στον εργασιακό τομέα. Ακόμα η οικονομική κρίση συνθλίβει τον μικρό επιχειρηματία και γιγαντώνει τα «μεγάλα ψάρια».
Συνεπώς πάμε σε ένα κόσμο δύο ταχυτήτων. Η νέα γενιά με τη συγκεκριμένη μόρφωση και κοντά οι μεγάλες πολυεθνικές και οι θυγατρικές τους και ένας άλλος κόσμος που πρέπει να στραφεί στον παραδοσιακό πρωτογενή τομέα και πάλι για να επιζήσει. Στο πλαίσιο αυτό πιθανότατα και καθώς οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα χαθούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας (ίσως και το 30%!) στην πλήρη άφιξη της τεχνητής νοημοσύνης που έρχεται γρήγορα, ίσως προκριθεί το πιλοτικό πρόγραμμα που δοκιμάζουν πλούσιες προς το παρόν χώρες για ένα μέρος του πληθυσμού τους. Το λεγόμενο Καθολικό Εισόδημα ή κάτι παρεμφερές με διαφορετική ονομασία, αλλά ίδια φιλοσοφία, ανά χώρα. Δηλαδή ο καθένας να έχει ένα καθολικό εισόδημα που θα καλύπτει τις ανάγκες τους. Αν δεν μπορεί να βρει εργασία στο νέο τοπίο οι οικονομικές του δυνατότητες θα τον οδηγούν στην επαρχία και στα χωριά, αλλά θα μπορεί να ζήσει αξιοπρεπώς. Έτσι θα επιτευχθεί με ασφάλεια και μια μεγάλη αποκέντρωση και θα αποφευχθούν εντάσεις και επεισόδια παγκοσμίως από ένα κόσμο που θα πεινάει κανονικά όπως στις εποχές των Παγκόσμιων πολέμων. Πολλές σκέψεις, θα τα δούμε στην πράξη στο μέλλον πως θα πάνε.
Πάμε όμως και στην καθημερινότητά μας. Ο κορωνοϊός δοκίμασε τις υφιστάμενες σχέσεις των ανθρώπων, μιλάμε για τον ερωτικό τομέα. Με την κοινή παρουσία επί ώρες και μέρες και… μήνες λόγω των λοκ ντάουν, έπεσαν οι… μάσκες και πολλοί γάμοι και σχέσεις χάλασαν. «Χαλασμένα» ήταν όλα αλλά δόθηκε η αφορμή για την ακρίβεια. Κανονικά σε μια κρίση, οικονομική, υγειονομική, οποιασδήποτε μορφής, οι άνθρωποι έρχονται ο ένας πιο κοντά στον άλλον γιατί η ένωση φέρνει ισχύ και αντοχή. Παρόλα αυτά πλέον σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας δεν ισχύει αυτό και αντιθέτως ο κόσμος γίνεται χειρότερος ατομικά αλλά και συλλογικά ως προς την συμπεριφορά του.
Κακά τα ψέματα η ψυχική καταστροφή που σέρνει από πίσω της η πανδημία θα φανεί μετά το επίσημο τέλος της. Όταν θα βγουν στον αφρό τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας μας ειδικά στην «πτωχευμένη» Ελλάδα. Τα ψυχοφάρμακα και τα ναρκωτικά σύμφωνα και με επίσημες έρευνες χτυπούν κόκκινο πια… Η ενδοοικογενειακή βία το ίδιο. Πολύς κόσμος βιώνει κατάθλιψη. Όλα αυτά θα τα βρούμε μπροστά μας. Καθώς χάθηκε σε μεγάλο βαθμό αυτό που είχε ο Έλληνας διαχρονικά. Στα δύσκολα να είναι ένα! Λίγες οικογένειες το διατηρούν αυτό, λίγες σχέσεις… Πλέον η κοινωνία μας γίνεται επιφανειακή, υλιστική, ανθρωποφάγος, ευκαιριακή…
Οι σχέσεις είναι για την καυλάντα και οι γάμοι για το πρέπει και το συμφέρον… Η αγάπη βγαίνει από το κάδρο και αυτό άλλωστε επιδίωκε το σύστημα. Η αγάπη είναι η κινητήριος δύναμη των πάντων, του σύμπαντος, η εκδήλωση του Θεού. Και την αφανίζουν εντέχνως και ποικιλοτρόπως… Το μοναδικό ερώτημα είναι αν στα αποκαΐδια της πανδημίας θα υπάρξουν και κάποιοι που θα πιάσουν το νόημα ή αν θα έρθει το χάος… Μιλώ για τις ερωτικές σχέσεις… Αν εδώ που πρέπει θα γυρίσουμε στα περίφημα 80′ ή θα πάμε και καλά μπροστά, δηλ. να γίνουμε ακόμα πιο υλιστές ακόμα και στα συναισθήματα… Παγκόσμιο θέμα.
Μέσα σε όλα έχουμε και την διασκέδαση. Ο κόσμος συνηθίζει συνήθως πλέον πολύ γρήγορα ότι του λανσάρεις… Πλέον στην ζωή μας μπήκε το νωρίς που ισχύει σε όλη την Ευρώπη και που δεν είναι κακό. Λογικά θα διασκεδάζουμε όταν επανέλθουμε στην κανονικότητα πιο νωρίς. Και προφανώς με καλύτερη ποιότητα. Ο κόσμος έβγαινε από συνήθειο και στην Ελλάδα σύμφωνα και με έρευνες χαλάμε τα περισσότερα κατά κεφαλήν χρήματα για νυχτερινή διασκέδαση και γενικότερα για την διασκέδαση. Και δεν έδινε σημασία στις υπηρεσίες. Πλήρωνε το μπουκάλι στα μπουζούκια 150 και 250 ευρώ όταν τα αντίστοιχα τα αγοράζεις 15 και 40! Έπινε την «μπόμπα» σε πολλά κλαμπάκια με 10 και 12 ευρώ και δεν σου έλεγαν ευχαριστώ όταν αγοράζεις μπουκάλι με τα ίδια λεφτά.
Ο κόσμος και λόγω οικονομικών θα ξοδεύει λιγότερα πλέον και θα μετρά την υπηρεσία που του παρέχεις. Θα βγει ωριμότερος και τα νταβατζιλίκια θα τελειώσουν… Επίσης θα κάνει στροφή στην ποιότητα και το φαγητό που θεωρείται πιο value. Η κλασική νύχτα που ξέραμε θα δοκιμαστεί. Μπορεί στην αρχή η αντίδραση του ελατηρίου όπως γίνεται τώρα και στην Κίνα, να φέρει ένα χαμό από εξόδους, διασκέδαση, ταξίδια, αλλά η συνέχεια θα φέρει μεγάλες αλλαγές. Και θεωρώ πιθανό ότι θα γίνουμε Τουρκία, Ινδία, Ρωσία κτλ. όσον αφορά στην διασκέδαση.
Στην Αθήνα έχουμε ένα 5-10% που έχουν μεγάλη οικονομική άνεση. Γεμίζουν εύκολα 5-6 καλά μαγαζιά. Πιθανότατα αυτά θα έχουν τα μεγάλα ονόματα στο τραγούδι και πριβέ χώρους που θα πληρώνεις ίσως και πιο ακριβά από ποτέ για να μπεις. Και θα είναι για λίγους. Και όλα τα άλλα με 5 ευρώ ποτό και 10 είσοδο στα events. Κάπως έτσι είναι πολύ πιθανό να πάμε εκτός αν ρίξουν όλοι τιμές που δεν είναι εύκολο.
Και όλο αυτό φέρνει και τα συνεπακόλουθα της κοινωνίας που έχουν οι φτωχές χώρες. Δηλαδή έμμεση πορνεία, ναρκωτικά, ανέχεια. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τηλεπαιχνίδια τύπου Μπάτσελορ, Μπιγκ Μπράδερ, Νεξτ Τοπ Μόντελ κτλ. κάνουν θεαματικότητες και έχουν… ουρά από συμμετέχοντες. Το ίδιο και οι ινφλουέσερ… Το όνειρο πολλών νέων σήμερα δεν είναι να σπουδάσουν σκεπτόμενοι ότι θα ζουν στην καλύτερη με ένα 1000ρικο. Αλλά να γίνουν διάσημοι και οι νεαρές να βρουν δια της ομορφιάς καλή ζωή και το καλό γαμπρό! Και τα αγόρια να παίξουν μπάλα, να γίνουν τραγουδιστές! Ασφαλώς μιλάμε για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας καθώς υπάρχει και ένα άλλο μεγάλο μέρος που είναι άτομα με εκ διαμέτρου αντίθετη ιδεολογία, αντίληψη, στόχους…
Εν κατακλείδι η πανδημία έφερε στον αφρό την υποβόσκουσα πνευματική κρίση της χώρας μας. Πλέον υπάρχουν δύο δρόμοι. Ατομικά και συλλογικά. Ή γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι και ακολούθως φτιάχνει η κοινωνία μας, ή μας παίρνει ο κατήφορος χωρίς επιστροφή…