Η 14η Ιουνίου 1987 είναι ημερομηνία ορόσημο για τον ελληνικό αθλητισμό και όχι μόνο για το ελληνικό μπάσκετ. Με την κατάκτηση του τίτλου του Ευρωμπάσκετ 1987 από την Εθνική ομάδα μετά τη νίκη της στον τελικό με αντίπαλο την Σοβιετική Ένωση, η ιστορία των σπορ στην χώρα μας άλλαξε οριστικά.
Τριαντατέσσερα χρόνια μετά συζητάμε με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου, τότε άμεσο συνεργάτη του αείμνηστου Κώστα Πολίτη στην τεχνική ηγεσία της Εθνικής, για τα μικρά «μυστικά» του θριάμβου που έβγαλε την Ελλάδα στους δρόμους.
Ξεκινήσαμε από την αρχή της συγκλονιστικής πορείας. Ποιές ήταν οι φιλοδοξίες πριν την έναρξη του Ευρωμπάσκετ ’87; «Πέρασαν και μια χιλιάδα χρόνια από τότε και ίσως να μην τα θυμάμαι όλα καλά», απαντά χαριτολογώντας ο «κόουτς Κ». «Από τις συζητήσεις που κάναμε θυμάμαι ότι λέγαμε πως θα είμαστε ευχαριστημένοι με την έκτη θέση. Δεν θυμάμαι να συζητούσαμε για θέση παραπάνω από την εξάδα».
– Η ομάδα που βασιζόταν; Στο σκορ του Νίκου Γκάλη;
«Δεν μπορεί μια ομάδα να βασίζεται στο σκορ ενός παίκτη όσο ταλαντούχος και εάν είναι εκείνος. Ήταν σημαντικό ότι υπολογίζαμε ότι είχαμε 30 πόντους εγγυημένους σε κάθε αγώνα, αλλά μετά ο προβληματισμός ήταν πως θα βρούμε τους άλλους 40 για να φτάσουμε τους 70 ή να κατεβάσουμε τον αντίπαλο κάτω από τους 70.
Τα δυνατά σημεία της ομάδας ήταν η ομαδικότητα, η προσπάθεια στην άμυνα και τα 5 συστήματα που πέρασαν στους παίκτες. Στην διάρκεια του αγώνα τα δυνατά σημεία μας αυξάνονταν, γιατί βελτιωνόταν πολύ ο ψυχολογικός τομέας. Με τις επιτυχίες που διαδέχονταν η μια την άλλη πέρναγε συνεχώς από το μυαλό μας ότι μπορούμε και παραπάνω».
– Είχε η ομάδα τρεις πολύ καλούς αμυντικούς παίκτες, τους Παναγιώτη Γιαννάκη, Φάνη Χριστοδούλου και Παναγιώτη Φασούλα, έτσι δεν είναι;
«Ο Γιαννάκης ήταν σκληρός, που κυνηγούσε στην περιφέρεια, ο Φασούλας ήταν δυνατός στον «αέρα» και ο Φάνης μπορούσε να μαρκάρει πιο κοντό και πιο ψηλό παίκτη μέσα στην ρακέτα. Υπήρχαν, όμως, και άλλοι που πρόσφεραν στην άμυνα όπως ο Αργύρης Καμπούρης, ο Νίκος Φιλίππου που δυστυχώς τραυματίστηκε στον δεύτερο ματς, ο Μέμος Ιωάννου κ.α.».
– Από ένα σημείο και μετά το Ευρωμπάσκετ έγινε εθνική υπόθεση. Όλη η Ελλάδα ασχολιόταν με την προσπάθεια της Εθνικής. Σίγουρα ο κόσμος έδωσε ώθηση, όμως, όλο αυτό το κλίμα δεν δημιουργούσε και πίεση;
«Ο κόσμος ήταν στον δρόμο από τότε που ξεκινούσαμε από το ξενοδοχείο για να πάμε στο γήπεδο. Κάναμε μιάμιση – δύο ώρες να πάμε στο ΣΕΦ και τέσσερις να γυρίσουμε μετά τις νίκες. Επιπλέον στο ξενοδοχείο, μας περίμενε κόσμος για να πανηγυρίσουμε.Εκτιμώ ότι τις τελευταίες 5-6 ημέρες, οι παίκτες πρέπει να κοιμήθηκαν 5-6 ώρες σύνολο. Προσωπικά απορούσα πως άντεχαν.
Αποδείχθηκε, όμως, ότι η ψυχική ανάταση υπερτερεί της φυσικής κατάστασης και της προπόνησης. Ασφαλώς είχαμε κάνει πολύ καλή προετοιμασία στην Νάουσα και μετά στο γήπεδο, δύο φορές την ημέρα πριν αρχίσει το Ευρωμπάσκετ».
– Δεν είναι «βάρος» για τους παίκτες, ωστόσο, μια χώρα να ζει για την επιτυχία της ομάδας τους;
«Στην περίπτωση του ’87 λειτούργησε θετικά. Δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο αυτό που θα πω, αλλά προφανώς είναι άλλο να είσαι φαβορί ένα μήνα πριν αρχίσει το τουρνουά και διαφορετικό να ανεβαίνουν οι προσδοκίες μέσα στην διοργάνωση. Εμείς όσο ανεβαίναμε, βελτιωνόταν η ψυχολογία μας.
Εάν είσαι φαβορί ένα μήνα πριν και αρχίζουν μέσα στην διοργάνωση να σε πιέζουν ο δεύτερος, ο τρίτος ή ο τέταρτος, τότε ο τίτλος του φαβορί σε «βαραίνει».Εμείς ακόμη και όταν φτάσαμε στον ημιτελικό ή στον τελικό, δεν λέγαμε πάμε να ρίξουμε μια καρπαζιά στον αντίπαλο, αλλά πάμε να ελέγξουμε το παιχνίδι και βλέπουμε».
– Πότε ανησυχήσατε για την ομάδα και πότε νιώσατε πολύ αισιόδοξοι για την πορεία της;
«Νιώσαμε κάποια δυσκολία μετά τον αγώνα κόντρα στον Ισπανία και παρότι ηττηθήκαμε, αισθανθήκαμε αισιοδοξία μετά το πρώτο ματς απέναντι στην Σοβιετική Ένωση. Κόντρα στην Ισπανία είδαμε ότι έχουμε κάποιες αδυναμίες στο γρήγορο παιχνίδι.
Απέναντι στην Σοβιετική Ένωση είδαμε ότι είμαστε δυνατοί στο κοντρόλ παιχνίδι και ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε ανεξάρτημα εάν οι αντίπαλοι είναι πιο ψηλοί και πιο δυνατά ονόματα.
Πολύ μας ανέβασε η νίκη επί της Ιταλίας για την προημιτελική φάση του τουρνουά. Νικήσαμε υπερβολικά εύκολα την «Σκουάντρα Ατζούρα», που μέχρι τότε ήταν αήττητη, με 5 νίκες σε ισάριθμα ματς στην πρώτη φάση».
– Είναι μια πορεία σαν παραμύθι…
«Απολύτως σαν παραμύθι. Είναι η πρώτη μεγάλη επιτυχία και είναι σαν την πρώτη αγάπη, σαν τον πρώτο έρωτα που δεν ξεχνιέται στην ζωή του ανθρώπου».
– Μια επιτυχία ορόσημο…
«Προσωπικά απορούσα τότε και οι παίκτες μου «ορμούσαν», γιατί βγαίνουν όλοι οι Έλληνες στους δρόμους. Μετά από μια εβδομάδα όταν ο Μανώλης Ανδρόνικος έγραψε στο «Βήμα» για την Εθνική άρχισα να αναθεωρώ.
Το νόημα όσων είχε γράψει ο Ανδρόνικος ήταν ότι η Ελλάδα είχε ανάγκη από μια διάκριση σε αγώνα πραγματικό. Από έναν αγώνα που το αποτέλεσμα του δεν ήταν διφορούμενο, αλλά καθαρό.
Ήταν μια επιτυχία την οποία πανηγύρισε όλη η Ελλάδα. Το 90% θεαματικότητα στην τηλεόραση, άλλωστε, νομίζω ότι είναι ακατάρριπτο ρεκόρ».