Αλεξάντερ Τσάπμαν Φέργκιουσον.. ή καλύτερα Σερ Άλεξ, ποια είναι ιστορία που κρύβεται πίσω από τον τιμητικό τίτλο του κορυφαίου προπονητή;
Αλεξάντερ Τσάπμαν Φέργκιουσον ένας εκνευριστικά ιδιοφυής προπονητής, που πραγματοποιούσε τα δύσκολα με εξαιρετική ευκολία. Ένας αναψοκοκκινισμένος Σκωτσέζος παππούς με γκριζόασπρα μαλλιά και μια τσίχλα μονίμως στο στόμα. Συνήθεια που μπορούσε να βγάλει εύκολα κάποιον έξω από τα ρούχα του, αν αναλογιστεί κανείς το πόσο ικανός και ταλαντούχος ήταν τόσο στο να κοουτσάρει όσο και στο να διοικεί. Ο Φέργκιουσον δεν μάσησε ποτέ τα λόγια του. Ευθύς, αθυρόστομος, «τσεκουράτος» και τελείως αντισυμβατικός, μας πρόσφερε απλόχερα μια πολύτιμη συλλογή από ατάκες και χαρακτηρισμούς που έγραψαν τη δική τους ιστορία.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα δεν είναι αυτό που συμβαίνει τώρα, η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα ήταν να γκρεμίσω τη Λίβερπουλ από τη γ@μ…ένη κορυφή. Και αυτό μπορείτε να το τυπώσετε». (Ο Σερ Άλεξ απαντά στην Guardian στα σχόλια του Άλαν Χάνσεν για το μέλλον του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τον Σεπτέμβριο του 2002).
«Τι στο διάολο παίζετε ακριβώς; Αυτό είναι το μεγαλύτερο φορτίο από σκ@τ@ που έχω δει ποτέ μου. Κανείς από εσάς δεν μπορεί να με κοιτάξει στα μάτια, γιατί κανείς σας δεν έχει το δικαίωμα να μιλήσει. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ήρθατε εδώ αποφασισμένοι να τα τινάξετε όλα στον αέρα με τις μ@λ@κίες που κάνετε στο γήπεδο». (Ο Σερ Άλεξ στους παίκτες του στο ημίχρονο αγώνα με τη Σέφιλντ Γουένσντεϊ το 1998).
«Στη λήξη του παιχνιδιού, το Κύπελλο Πρωταθλητριών θα βρίσκεται μόλις δυο μέτρα μακριά σας και δεν θα μπορείτε ούτε καν να το αγγίξετε αν χάσουμε. Και για πολλούς από εσάς αυτό θα είναι το κοντινότερο που θα το πλησιάσετε ποτέ. Μην τολμήσετε να γυρίσετε εδώ μέσα, χωρίς να τα δώσετε όλα». (Ο Σερ Άλεξ στο ημίχρονο του τελικού του Τσάμπιονς Λιγκ το 1999).
Ο προπονητής που έχει συνδέσει το όνομα του με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, έχει αγαπηθεί από τον κόσμο του ποδοσφαίρου, έχει μισηθεί από τους εχθρούς του για την ικανότητα του να φτιάχνει ομάδες με το DNA του πρωταθλητή, έχει λογοκριθεί για τις απόψεις του, για τις πράξεις του και έχει μπει δικαίως στο πάνθεον της προπονητικής με πολλούς να τον θεωρούν τον κορυφαίο που έχει υπάρξει.
Ο Φέργκιουσον όμως έχει μείνει στην ιστορία με ένα ξεχωριστό όνομα, αυτό του Σερ Άλεξ. Τίτλος τιμητικός που του δόθηκε από την Βασίλισσα Ελισάβετ όταν τον έχρισε ιππότη στις 12 Ιουνίου του 1999. Τι όμως οδήγησε στην στέψη του;
Φυσικά πρώτο και κύριο λόγο έπαιξε ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα του ίδιου αλλά και της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Το ξακουστό τρέμπλ του 99′, μία πορεία που είχε φαρδιά πλατιά την υπογραφή του. Η κατάκτηση της Πρέμιερ Λιγκ ήρθε εύκολα, ενώ και το Κύπελλο Αγγλίας αποδείχτηκε εύκολη υπόθεση για τους Κόκκινους Διαβόλους. Αυτό όμως που πραγματικά εκτόξευσε την ομάδα ήταν αναμφίβολα η ξέφρενη και μοναδική πορεία στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Η Μάντσεστερ κατάφερε αρχικά να προκριθεί από έναν όμιλο φωτιά – Μπάγερν Μονάχου, Μπαρτσελόνα, Μπρόντμπι- αφήνοντας εκτός συνέχειας τους Καταλανούς. Έπειτα πέρασε το εμπόδιο της Ίντερ στα προημιτελικά, νικώντας την 2-0 στο Ολντ Τράφορντ και αποσπώντας την ισοπαλία στο Μιλάνο. Στα ημιτελικά έκανε τη μεγάλη έκπληξη και απέκλεισε τη Γιουβέντους, με μία τεράστια νίκη με 3-2 στο Τορίνο να επισφραγίζει την παρουσία της στο μεγάλο τελικό.
Εκεί συνάντησε πάλι την Μπάγερν και έγραψε πραγματικά ιστορία. Το σκορ ήταν 1-0 υπέρ των Γερμανών μόλις από το 6′, και η Μάντσεστερ δεν μπορούσε με τίποτα να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και φάσεις για την ισοφάριση, ο Φέργκιουσον που πάντα έλεγε στους παίκτες του πως τα ματς λήγουν όταν σφυρίξει ο διαιτητής, αποφάσισε να περάσει τους Σέριγχαμ και Σόλσκιερ στον αγώνα και να τα παίξει όλα για όλα. Και τότε, έγινε κάτι μαγικό, κάτι που τον έκανε θρύλο, βάζοντας τον μία για πάντα στο κάδρο με τους κορυφαίους προπονητές όλων των εποχών. Στο 91′, όλοι οι παίκτες βρίσκονταν στην περιοχή του Όλιβερ Καν, οι αμυντικοί δεν έδιωξαν την μπάλα και η πρώτη αλλαγή, ο Σέριγχαμ, άρπαξε την ευκαιρία και έκανε το 1-1! Στον πάγκο και στις κερκίδες επικρατούσε ο απόλυτος πανζουρλισμός, όταν ήρθε νέο κόρνερ του Μπέκαμ δύο λεπτά αργότερα. Την πρώτη κεφαλιά πήρε ο σκόρερ του πρώτου τέρματος και έπειτα με προβολή η δεύτερη αλλαγή, ο Νορβηγός Σόλσκιερ έστειλε την μπάλα στα δίχτυα της Μπάγερν, για το τελικό 2-1 δίνοντας το κύπελλο στους Άγγλους, ενώ οι παίκτες των Βαυαρών έμειναν εμβρόντητοι, με αρκετούς να ξεσπούν σε κλάματα.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο παίκτης που σκόραρε το νικηφόρο τέρμα δεν είναι άλλος από τον τωρινό προπονητή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Όλε Γκούναρ Σόλσκιερ, που είχε κατακτήσει τον τίτλο του «σούπερ αναπληρωματικού» για την ικανότητα του να μπαίνει από τον πάγκο και να σκοράρει στο τέλος του αγώνα. Ο Νορβηγός έχει απασχολήσει πολύ από τη στιγμή που ανέλαβε τη ηνία της ομάδας με την μεγάλη πλειοψηφία να τον κρίνει ακατάλληλο, και αυτόν, να συνεχίσει το έργο του Φέργκιουσον. Ωστόσο αυτή τη στιγμή οι Κόκκινοι Διάβολου βρίσκονται, μετά από αρκετά χρόνια, στην κορυφή της Πρέμιερ Λιγκ και η δουλειά του Σόλσκιερ και των παιχτών του μάλλον θα λέγαμε πως κλείνει στόματα!
Το ιστορικό αυτό Τρέμπλ απογείωσε την δυναμική του συλλόγου και έδωσε στον Σκωτσέζο την αναγνώριση που έπρεπε να είχε. Το κατόρθωμα του δεν έμεινε απαρατήρητο. Η βασίλισσα Ελισάβετ εντυπωσιασμένη από τις επιτυχίες του Φέργκιουσον αποφάσισε να τον τιμήσει για την προσφορά του στο ποδόσφαιρο, και τον έχρισε ιππότη δίνοντας του τον τίτλο που έμελλε να συνοδεύει από τότε το όνομα του.. Σερ Άλεξ!
Υπάρχει ωστόσο και μια πιο σκοτεινή εκδοχή. Φήμες ισχυρίζονται ότι η στενή σχέση του Φέργκιουσον με τον πρώην πρωθυπουργό της Αγγλίας, Τόνι Μπλερ, οδήγησαν στην στήριξη του τελευταίου για να χριστεί ιππότης ο Σκωτσέζος προπονητής. Ο πρώην διευθυντής επικοινωνίας του Μπλερ, Αλαστάιρ Κάμπελλ αποκάλυψε πώς ο Σερ Άλεξ συνήθιζε να συμβουλεύει τον πρώην πρωθυπουργό για το πώς να αντιμετωπίζει ισχυρούς χαρακτήρες, αφού το έκανε με επιτυχία στη Γιουνάιτεντ. Μάλιστα έγραψε σε ένα άρθρο για το Guardian: «Ο Φέργκιουσον άρχισε να κάνει εκδηλώσεις, ομιλίες, φωτογραφίσεις και να γράφει φανταστικά άρθρα. Άρχισε να προσφέρει συμβουλές για τον χειρισμό της πίεσης και της ψυχικής ικανότητας, γι’ αυτό και κανόνιζα περιστασιακές συναντήσεις μεταξύ του και του Τόνι».
«Αυτό είναι το δωμάτιο όπου υπέγραψα τον Ερίκ Καντονά και τον Άντριου Κόουλ», μας είπε σε μια συνάντηση σε μια αίθουσα ξενοδοχείου του Μάντσεστερ, συνεχίζοντας να μας συμβουλεύει για την αντιμετώπιση μεγάλων χαρακτήρων και μεγάλων εγώ. «Κρατήστε τους στο ίδιο δωμάτιο. Οι παίκτες δεν χρειάζονται όλοι να συμπαθούν ο ένας τον άλλον, αλλά πρέπει να γνωρίζουν το σχέδιο και τον ρόλο τους, και πρέπει να γνωρίζουν ποιος είναι το αφεντικό».
Η καταγγελία από την Κέιτ Χόι, τότε Υπουργού Αθλητισμού της Κυβέρνησης των Εργατικών, ρίχνει κάπως φως στην υπόθεση. Η Βορειοϊρλανδή πολιτικός είχε καταγγείλει ευθαρσώς ότι η στενή σχέση του Άλεξ Φέργκιουσον με τον Άλαστερ Κάμπελ, τον επικεφαλής του γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, άνοιξε διάπλατα το δρόμο για να λάβει τον τίτλο τιμής από το Παλάτι.
Σύμφωνα λοιπόν με τους ισχυρισμούς της Χόι, η φιλία αυτή «ευνόησε» καταφανώς τον προπονητή της Γιουνάιτεντ. Ο οποίος όχι μόνο δεν πληρούσε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να τιμηθεί, αλλά για χάρη του καταπατήθηκε πλήρως το πρωτόκολλο. Όπως υπογράμμιζε δημοσίως η Υπουργός, το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την κατάκτηση των τριών τίτλων στη σεζόν μέχρι την τελετή ήταν τρομερά μικρό, αφού σε αντίστοιχες προτάσεις χρειάζονταν περίπου έξι μήνες ωσότου φτάσει κάποιος υποψήφιος να γίνει δεκτός από το Μπάκιγχαμ και όχι μόλις 17 ημέρες.
Η Χόι ήταν μόνο ένας κρίκος στην αλυσίδα εκείνων που υποστήριζαν πως ο προπονητής του τρέμπλ δεν άξιζε -λόγω χαρακτήρα- μια τέτοια τιμή, αφού ένας ιππότης αποτελεί παράδειγμα συμπεριφοράς. Ο Φέργκιουσον αντίθετα είχε κατηγορηθεί πολλάκις τόσο για τα κατά καιρούς ξεσπάσματά του στον πάγκο ή στα αποδυτήρια όσο και για παρασκηνιακές σχέσεις που είχε αναπτύξει στο διάστημα της μακράς θητείας του στο «Ολντ Τράφορντ».
Όπως και να έχει ο Σερ Άλεξ, όπως όλοι τον γνωρίζουμε ή μάθαμε, άξιζε όχι μόνο μία, αλλά όλες τις θέσεις της στρογγυλής τραπέζης της προπονητικής. Ο άνθρωπος αυτός, που έχει επηρεάσει περισσότερο από τον καθένα, ολόκληρες καριέρες αθλητών, προπονητών και αντιπάλων και έχει κατακτήσει 37 τρόπαια, εμπνέει και θα συνεχίσει να εμπνέει γενιές και γενιές και δεν υπάρχει κάτι πιο τιμητικό από αυτό!