Ποιος θα περίμενε ότι θα είχαμε εκλογές στις ΗΠΑ που θα θύμιζαν Ελλάδα; Οι ΗΠΑ σε πολλές περιπτώσεις, βασικά σε όλες, έχουν πραγματικά Δημοκρατικούς θεσμούς σε αντίθεση με εμάς που γεννήσαμε την Δημοκρατία αλλά δεν κάνουμε ούτε καν Δημοψηφίσματα και ένα κλίμα σοβαρής και ώριμης αντιμετώπισης των εκλογικών διαδικασιών. Γενικά ο Αμερικανός πολίτης απείχε σε μεγάλο βαθμό από τον θεσμό εκτιμώντας ότι μικρό ρόλο παίζει ποιος θα πάρει την Γερουσία και το Κονγκρέσο και ποιος θα είναι “πλανητάρχης”. Άλλωστε στην χώρα αυτή οι θεσμοί είναι τόσο ισχυροί που δεν αφήνουν και πολλές… περίεργες πρωτοβουλίες για όποιον θελήσει να αποκλίνει από τα πρωτόκολλα. Και όμως…Αυτή την φορά η εκλογική διαδικασία και η μάχη Μπάιντεν-Τραμπ ,έφερε τέτοια πόλωση που και έφερε παραπάνω εκατομμύρια Αμερικανούς στα εκλογικά κέντρα ή στην επιστολική ψήφο και θύμισε εποχές 80′ στην Ελλάδα με τα επεισόδια, την αμφισβήτηση, την γκρίνια και ενίοτε και το μίσος ψηφοφόρων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Η Αμερική για πρώτη φορά αισθάνεται χαμένη από την διαδικασία ενός θεσμού καθώς το όλο κλίμα δυναμιτίστηκε υπερβολικά, γέννησε ακόμα και μίσος, έφερε αμφισβήτηση για το αποτέλεσμα από τον χαμένο της αναμέτρησης και πολλά ευτράπελα.
Ούτως ή άλλως το εκλογικό αποτέλεσμα έχει πολύπλευρες αναλύσεις. Και πολλές απορίες. Όπως το γιατί χρειάστηκαν κάποιες μέρες(!) για να έχουμε αποτελέσματα όταν απέμενε ένα μικρό ποσοστό ενσωμάτωσης στην διαδικασία! Απορίες το που στηρίζεται ακριβώς ο Τραμπ και αμφισβητεί την νίκη Μπάιντεν και αν υπάρχει περίπτωση στα δικαστήρια να αλλάξει κάτι. Αυτά είναι θέματα άλλων βέβαια. Εμείς πάμε σε μια ποιοτικότερη ανάλυση και εκτίμηση του αποτελέσματος. Που είχε θρίλερ εξέλιξη. Ο Τραμπ προσωποποίησε σε υπερβολικό βαθμό τις εκλογές και πολλοί ξέχασαν την ύπαρξη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος! Από την άλλη πλευρά ο Τζον Μπάιντεν, ο νέος “πλανητάρχης”, ακολούθησε μια μετριοπαθή πορεία στην προεκλογική περίοδο κάτω από την ομπρέλα του Δημοκρατικού κόμματος που άνοιξε την ατζέντα του για να πάρει όσους δεν συμπαθούσαν το “εγώ” του Τραμπ και βασικά την διαχείριση της πανδημίας. Όπως συμφωνούν οι περισσότεροι αναλυτές, αν ο Τραμπ δεν είχε να διαχειριστεί την πανδημία θα είχε πάρε με άνεση τις εκλογές και από την άλλη αν στην θέση του Μπάιντεν ήταν ένας πιο επικοινωνιακός και νεότερος ίσως υποψήφιος τύπου Ομπάμα, θα είχε σαρώσει το αποτέλεσμα. Βέβαια εδώ υπάρχει μια παράμετρος. Ο Μπάιντεν μπορεί να μην έτρεχε όπως ο Τραμπ στις Πολιτείες και να μην έδινε τον λεγόμενο αγώνα,αλλά λόγω της μετριοπαθούς φιγούρας του κέρδιζε ουδέτερους και αμφιλεγόμενους. Ο Τραμπ στην τελική ίσως πλήρωσε το υπερβολικό “εγώ” του και βασικά στο κομμάτι της πανδημίας που αν είχε χειριστεί διαφορετικά ίσως είχε ανανεώσει την θητεία του στον Λευκό Οίκο! Και αυτό καθώς η πανδημία ήταν σύμφωνα με τα γκάλοπς αυτό που απασχολούσε λίγο περισσότερο από την οικονομία τον ψηφοφόρο. Συνολικά υπήρχαν πέντε κριτήρια. Ο Τραμπ κέρδισε στην οικονομία και την ασφάλεια και ο Μπάιντεν στην διαχείριση της πανδημίας που κρίθηκε ανεπαρκής ο απερχόμενος πρόεδρος (η αναλογία σύμφωνα με τα γκάλοπς ήταν 4/10 πανδημία και 3/10 κριτήριο την οικονομία)όπως και στις φυλετικές ανισότητες που απασχόλησαν το 21% των ψηφοφόρων σύμφωνα με έρευνες. Στο κομμάτι της υγείας (το 11% σαν προτεραιότητα)οι Δημοκρατικοί ίσως με το Obamacare που πάντως δεν κατήργησε ο Τραμπ ήταν πιο πειστικοί. Oπως και να έχει όμως η διαφαινόμενη άνετη επικράτηση του Μπάιντεν δεν ήρθε καθόλου άνετα! Ο Τραμπ είναι φανερό ότι συσπείρωσε πολύ κόσμο γύρω του πίσω από μια ιδιόρρυθμη ατζέντα. Τα 10% plus δεν επαληθεύθηκαν ποτέ και η νίκη Μπάιντεν ήταν θρίλερ με μεγάλη ανατροπή στο τέλος. Ο Τραμπ μπορεί να αισθάνεται κερδισμένος με την έννοια ότι αύξησε τις ψήφους του κατά 8εκ(!) στα 71 από 62εκ το 2016 ενώ μέσω αμφισβητούμενης πολιτικής και με το σύστημα των ΜΜΕ γενικά εναντίον του σε ακραίο βαθμό.
Eπίσης αν και υπήρξε πόλωση, εν τούτοις η συμμετοχή στις εκλογές ήταν μεγαλύτερη από τις περασμένες αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει το σύνολο της κοινωνίας μιας και σε μια χώρα 320εκ ψήφισαν σχεδόν οι μισοί(ήτοι 150εκ)! Οι Δημοκρατικοί από τα 65εκ της Κλίντον πήγαν στα 76εκ με Μπάιντεν και οι Ρεπουμπλικάνοι από τα 62 στα 71 με τον Τραμπ. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο Τραμπ ουσιαστικά εξέφραζε ένα προσωπικοκεντρικό κόμμα που έχει και τα καλά αλλά και τα κακά του, σε αντίθεση με τον Μπάιντεν που ήταν κάτω από την ομπρέλα του Δημοκρατικού κόμματος με διεύρυνση της βάσης και της προβολής σε πολλά πρόσωπα όπως η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις
O Tραμπ κέρδισε πολλές πολιτείες της λεγόμενης μικροαστικής τάξης και του αγροτικού τομέα αλλά ηττήθηκε κατά κράτος στις μεγαλουπόλεις που πάντα πάντως κέρδιζαν άνετα οι Δημοκρατικοί και ουσιαστικά Καλιφόρνια και Ν. Υόρκη είναι η ελίτ της οικονομίας(που και εκεί έχει υποστηρικτές ο Τραμπ αλλά όχι στον μέσο πλούτο να το πούμε έτσι απλοϊκά)…
Ουσιαστικά η ήττα του Τραμπ άρχισε να φαίνεται από την απώλεια της Αριζόνα που την είχε κερδίσει το 2016 και την έχασε(απομένει το 2% της ενσωμάτωσης)για 18.000 ψήφους! Και εκεί έπαιξε ρόλο η δήλωση της χήρας του γερουσιαστή των Ρεπουμπλκάνων Τζον Μακέιν ο οποίος είχε χάσει από τον Ομπάμα το 2008 και που στήριξε τον Μπάιντεν!
Με διαφορές 10 και 20χιλ ψήφων είχε κερδίσει Μίτσιγκαν και Ουισκόνσιν που για ανάλογους σχεδόν ψήφους έχασε τώρα με ανατροπή καθώς ήταν μπροστά. Η αλήθεια είναι ότι ήθελε 4/5 πολιτείες που εκκρεμούσαν(Ουισκόνσιν,
Ένα σημαντικό τέλος στοιχείο είναι ότι στις εκλογές αυτές υπήρξε ένα άρωμα ψήφου με ένα νέο κριτήριο που θα μας απασχολήσει στο μέλλον σοβαρά. Ο λόγος για την παγκοσμιοποίηση. Που και εδώ είναι ένα μεγάλο θέμα. Σαν ιδέα η παγκοσμιοποίηση δεν είναι όχι άσχημη, αλλά η κορύφωση και εξέλιξη μιας σωστής κοινωνίας. Αν όμως διαχειριστεί λάθος μπορεί να είναι και η καταστροφή για την παράδοση και διαχρονικές αξίες. Ο Τραμπ είναι πολεμιός της και οι Δημοκρατικοί υπέρμαχοι. Ο Τραμπ προσπάθησε να επαναφέρει μια κλειστή οικονομία για τις ΗΠΑ, χωρίς πολέμους και με αύξηση δασμών για τις εισαγωγές και είχε σκληρή πολιτική για το μεταναστευτικό ενώ στην πανδημία έβαλε πρώτιστη σημασία την οικονομία. Παρόλα αυτά ένα 50% σχεδόν των ψηφοφόρων συμφωνεί με την ατζέντα αυτή! Από την άλλη πλευρά οι Δημοκρατικοί βάζουν πρώτα απ’ όλα τον άνθρωπο στην πανδημία και την παγκοσμιοποίηση αλλά πρέπει να δούμε με ποιόν τρόπο καθώς έχουν χρεωθεί και αυτοί αρκετούς πολέμους παρά το κλάσικ φιλειρηνικό τους προφάιλ!
Συνεπώς πάμε σε μια “σύγκρουση” μιας νέας ατζέντας. Της παγκοσμιοποίησης από την μια πλευρά και του πατριωτισμού και κλειστών οικονομιών και εν μέρει κοινωνιών από την άλλη.
Τέλος για τα Ελληνοτουρκικά κρατήστε μικρό καλαθάκι… Ο Τραμπ ήταν φίλος με τον Ερντογάν αλλά διατηρούσε τις ισορροπίες. Ο Μπάιντεν ήταν καυστικός για τον Ερντογάν αλλά στην πολιτική αλλιώς μιλάς στην καρέκλα και αλλιώς μακριά από αυτήν. Μην ξεχνάμε ότι πλέον αλλάζουν οι σχέσεις ΗΠΑ-Ε.Ε καθώς η Μέρκελ ήθελε Μπάιντεν και ως γνωστόν είναι άκρως φιλική με την Τουρκία. Ως εκ τούτου πως μας βολεύει εμάς; Τέλος πάντων, η Ελλάδα είναι σε κομβική θέση αλλά όχι και σε θέση να επηρεάζει κανέναν υπέρ αυτής ξεκάθαρα. Λογικά θα υπάρχει μια ουδετερότητα και πάλι εν μέσω εντάσεων αλλά με αποφυγή συρράξεως…
Εν κατακλείδι ο Μπάιντεν επιβεβαίωσε τα προγνωστικά επικράτησης αλλά με μεγάλη δυσκολία. Ο Τραμπ μπορεί να αισθάνεται εν μέρει νικητής καθώς η μισή Αμερική τον ψήφισε και συμφωνεί με την ιδιόρρυθμη ίσως ατζέντα του. Ο ίδιος κάνοντας μια αυτοκριτική θαρρώ ότι θα καταλάβει ότι έπρεπε να είναι πιο ενωτικός στις αποφάσεις για την πανδημία καθώς στο τέλος και αυτός πήγε σε λοκ ντάουν μικρότερης κλίμακας έστω σε σχέση με την Ευρώπη. Την ώρα που η Αμερικάνικη οικονομία ανέκαμψε εντυπωσιακά στο τρίτο τρίμηνο με 33,1%(!)λίγο πριν τις εκλογές και αυτό του έδωσε ώθηση, την ίδια ώρα η έξαρση παγκοσμίως της πανδημίας εκ νέου του ψαλίδιζε ψήφους… Η επόμενη μέρα φέρνει όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και στον κόσμο που επηρεάζεται φυσικά από την Αμερική και τις εξελίξεις εκεί σε μεγάλο βαθμό, μια άτυπη σύγκρουση φιλοσοφιών… Παγκοσμιοποίηση χωρίς όρια από την μια και επιστροφή στον πατριωτισμό ,τις κλειστές οικονομίες και την εσωστρέφεια με άρωμα παράδοσης από την άλλη. Το ιδανικό ασφαλώς θα ήταν να πάρουμε και να διαχειριστούμε τα θετικά σημεία και από τις δύο τάσεις και ιδεολογίες και να φτιάξουμε το τέλειο σύστημα για όλους τους ανθρώπους…