Μπορεί η πανδημία του κορονοϊού να αποτελεί τον υψηλότερο κίνδυνο κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο, όμως οι Ιάπωνες διοργανωτές έχουν έναν άλλο πιθανό κίνδυνο στο μυαλό τους, που δεν είναι άλλος από τις φυσικές καταστροφές.
Η Ιαπωνία «κουνιέται» τακτικά από σεισμούς, ενώ ισχυροί τυφώνες πλήττουν συχνά-πυκνά, μεγάλα τμήματα της χώρας. Και οι ειδικοί, προειδοποιούν ότι αυτό το ζήτημα, για ένα σημαντικό γεγονός όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες (23 Ιουλίου-8 Αυγούστου), δεν πρέπει να υποτιμηθεί.
«Για τους διοργανωτές, τα μέτρα για την υγεία είναι μια πιεστική πρόκληση», παραδέχεται ο Χιροτάντα Χιρόσε, ομότιμος καθηγητής στο Christian Christian University στο Τόκιο και ειδικός στην μελέτη των κινδύνων καταστροφών και προσθέτει: «Όμως, δεν πρέπει να λησμονούμε τον κίνδυνο ενός μεγάλου σεισμού, όταν διοργανώνουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ιαπωνία».
Η Ιαπωνία βρίσκεται στον «δακτύλιο της φωτιάς» του Ειρηνικού, ένα τόξο έντονης σεισμικής δραστηριότητας που εκτείνεται σε όλη την Νοτιοανατολική Ασία και την λεκάνη του Ειρηνικού. Το αρχιπέλαγος έχει επίσης πολλά ενεργά ηφαίστεια και τακτικά πλήττεται από τυφώνες με αιχμή τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο.
Όταν η Ιαπωνία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ράγκμπι το 2019, σταμάτησαν τρεις αγώνες, λόγω του τυφώνα «Hagibis», που προκάλεσε τον θάνατο σε πάνω από 100 άτομα.
Η «χώρα του ανατέλλοντος Ηλίου», επιβάλλει αυστηρά πρότυπα δόμησης, έτσι ώστε τα κτήριά της να αντέχουν τις ισχυρές δονήσεις. Αλλά το Τόκιο και τα περίχωρά του βρίσκονται στη διασταύρωση των κινούμενων τεκτονικών πλακών, και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ένα «Big One» μπορεί να «κτυπήσει» ανά πάσα στιγμή.
Πριν από την αναβολή των Ολυμπιακών Αγώνων, πέρυσι, οργανώθηκαν ασκήσεις μεγάλης κλίμακας για τον συντονισμό της αντίδρασης σε έναν σεισμό που θα πλήξει τον Κόλπο του Τόκιο. «Μείνετε ήρεμοι και προστατέψτε τον εαυτό σας. Η δράση υπό πανικό, μπορεί να σε σας θέσει σε κίνδυνο», ανέφερε ένα μήνυμα που μεταδόθηκε στα ιαπωνικά και στα αγγλικά σε έναν ιστότοπο.
Η οργανωτική επιτροπή του Τόκιο-2020 ισχυρίζεται ότι έχει θέσει σε εφαρμογή σχέδια έκτακτης ανάγκης για διάφορες φυσικές καταστροφές «με προτεραιότητα στην ασφάλεια των θεατών και των εμπλεκομένων».
«Οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί», λέει ο Τοσιγιάσου Ναγκάο, ειδικός σε μελέτες πρόβλεψης σεισμών στο Ινστιτούτο Έρευνας και Ανάπτυξης Ωκεανών στο Πανεπιστήμιο Tokai και συνεχίζει: «Δεν θα ήταν περίεργο, εάν ένας μεγάλος σεισμός συμβεί ακριβώς κάτω από την πρωτεύουσα, αύριο».
Επτά σεισμοί μεγέθους έξι βαθμών και άνω της Κλίμακας Ρίχτερ έπληξαν την Ιαπωνία από την αρχή του έτους, συμπεριλαμβανομένου ενός, μεγέθους 7,3 τον Φεβρουάριο. Η Ιαπωνία παραμένει «στοιχειωμένη» από τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι του 2011 (πάνω από 18.500 νεκροί), που προκάλεσαν την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα.
Σύμφωνα με τις τοπικές Αρχές στο Τόκιο, οι μόνιμοι Ολυμπιακοί χώροι στην πρωτεύουσα διαθέτουν την τελευταία τεχνολογία. Για παράδειγμα, ο χώρος του βόλεϊ του Ariake, που κοστίζει 286 εκατομμύρια ευρώ, είναι εξοπλισμένος με γιγαντιαία μαξιλάρια από καουτσούκ που απορροφούν το σοκ των δονήσεων και μπορεί να λειτουργήσει ως καταφύγιο.
Οι παραθαλάσσιες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Ολυμπιακού Χωριού, είναι κτισμένες σε αναχώματα ή προστατεύονται από αναχώματα, ικανά να αντέξουν σε τσουνάμι, σύμφωνα με τον δήμο.
Ωστόσο, η πανδημία έκανε τις πιθανές εκκενώσεις λιγότερο περίπλοκες: οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα γίνουν σχεδόν χωρίς θεατές. Ομως, περίπου 70.000 αθλητές, αξιωματούχοι και δημοσιογράφοι θα παραμείνουν στο Τόκιο για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες.
Οι ιαπωνικές Αρχές έχουν ήδη ενημερώσει τα σχέδια έκτακτης ανάγκης, περιορίζοντας σε χώρους εκκένωσης τις περισσότερες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε να αποφύγουν τον υπερπληθυσμό και την αποθήκευση μασκών και απολυμαντικών.
«Πρ΄ όλα αυτά, η διαχείριση της εκκένωσης ενδέχεται να έρχεται σε αντίθεση με τα περιοριστικά μέτρα για την εξάπλωση του κορονοϊού», προειδοποιεί ο Σακίκο Κανμπάρα, καθηγητής και ειδικός καταστροφών στο Πανεπιστήμιο του Kochi, προσθέτοντας: «Πρέπει να γνωρίζετε ότι μια φυσική καταστροφή σε κανονικές και σε πανδημικές περιόδους είναι πολύ διαφορετική».