Συγκλονιστικός ήταν στον επικήδειο λόγο του για τον Μίκη Θεοδωράκη, ο Δημήτρης Κουτσούμπας.
Ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, στάθηκε τόσο στο πολιτιστικό έργο του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, όσο και στους αγώνες του.
Ως γνωστόν, ο εκλιπών (πλέον) Μίκης, είχε σε όλη του τη ζωή, έντονη πολιτική δράση. Για πολλά χρόνια υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, έχοντας υποστεί βασανιστήρια και διωγμούς για τις απόψεις του.
Ο λόγος του επικεφαλής του ΚΚΕ, ήταν τόσο συγκλονιστικός, ώστε διεκόπη αρκετές φορές από πολυπληθή χειροκροτήματα.
Χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τον επικήδειο:
«Αθάνατος! Κι όταν «θα πάρουν τα όνειρα εκδίκηση θα είσαι κι εσύ, όπως πάντα στις μεγάλες στιγμές, παρών»
«”Βροντάνε στράτες κι αγορές” μετά την είδηση του χαμού σου, αγαπημένε μας Μίκη.
Πλήθος ανθρώπων από όλες τις ηλικίες, απ’ όλες τις γενιές βρίσκονται τις τρεις αυτές μέρες εδώ για να σε αποχαιρετήσουν.
Σεμνά, μα όχι βουβά.
Με τα τραγούδια σου σε αποχαιρετάμε, όπως αξίζει σε εκείνους που λεβέντικα ροβόλησαν τον κόσμο.
Και ένας ψίθυρος περνά από στόμα σε στόμα: “Χωρίς τον Μίκη θα ήμασταν αλλιώς”.
Και έτσι είναι. Χωρίς εσένα θα ήμασταν αλλιώς.
Λίγο παρακάτω, συνεχίζει ο συγκλονιστικός λόγος:
Είχες εμπιστοσύνη στο λαό.
Πίστευες, κι όχι άδικα, πως μόνο ο λαός μπορεί να κατανοήσει και να κατακτήσει τα ανώτερα δημιουργήματα του ανθρώπου, τέτοια όπως η Τέχνη, η Ποίηση, η Μουσική.
Αρκεί να του δώσει κάποιος τα κλειδιά.
Γι’ αυτό δεν μελοποίησες μόνο έξοχα τον ποιητικό λόγο, χωρίς να τον προδίδεις. Τον αναδημιούργησες και τον παρέδωσες με εκείνη τη μορφή που μπαίνει κατ’ ευθείαν στη λαϊκή ψυχή.
“Έφερες την ποίηση στο τραπέζι του λαού, πλάι στο ποτήρι και το ψωμί του”, όπως έγραφε για σένα ο Γιάννης Ρίτσος.
Δεν είναι μόνο ο “Επιτάφιος”, η ανεπανάληπτη αυτή συνομιλία της μουσικής σου με την ποίηση του Ρίτσου, που μέσα και από τις συγκλονιστικές ερμηνείες του Μπιθικώτση και του Χιώτη, έγινε ένας διαχρονικός λαϊκός θρήνος και ύμνος μαζί στον θάνατο που γονιμοποιεί το μέλλον.
Πέτυχες να μιλήσεις με την υψιπετή ποίηση στη λαϊκή ψυχή, ακόμα και μέσα από απαιτητικές και ασυνήθιστες στο λαϊκό αυτί μουσικές φόρμες, όπως αυτές
– στο “Άξιον Εστί” του Ελύτη,
– στο “Επιφάνεια – Αβέρωφ” του Σεφέρη,
– στο “Πνευματικό Εμβατήριο” του Άγγελου Σικελιανού,
– στο “Κάντο Χενεράλ” του Πάβλο Νερούδα κ.ά.
Δίχως άλλο, χωρίς εσένα οδηγητή και πρωτεργάτη αυτής της νέας Τέχνης, η μουσική θα ήταν αλλιώς.
Βαθύς ποταμός, ακόμα ανεξερεύνητος είναι το έργο σου.
Σ’ αυτό συνυπάρχουν όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής:
Από τους λαϊκούς δρόμους και το δημοτικό τραγούδι ως την αρχαία τραγωδία, το βυζαντινό μέλος, τη συμφωνική μουσική, το κλασικό τραγούδι, τα ορατόρια.
Σου το χρωστάμε, λοιπόν, να φροντίσουμε να ανοιχτούν διάπλατα στον κόσμο όλοι οι θησαυροί της μουσικής σου.