Λέγαμε στις εποχές τις πρόσφατες με την πανδημία,ότι βάρα μην έρθει κανένας πόλεμος. Και έσκασε κανονικός πόλεμος με την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και μόλις πήραμε ανάσα από τον κόβιντ ,ήρθαν οι κατραπακιές οι οικονομικές με τις τιμές που είχαν αρχίσει να παίρνουν παντού την ανηφόρα. Και κορυφώθηκε η κρίση στα νοικοκυριά με τον πόλεμο στην Ουκρανία που εκτόξευσε λόγω κυρώσεων βασικά της Δύσης στην Ρωσία,τις τιμές στα πάντα. Και ακόμα και χώρες κολοσσοί οικονομικά όπως η Γερμανία και η Γαλλία ετοιμάζουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για την θέρμανση και το ρεύμα το χειμώνα. Παράνοια το λες αυτό κιόλας σε μια εποχή που κάνουμε τεχνολογικά θαύματα !Αλλά μένουμε από ρεύμα και ενέργεια!Σαν να μας κάνει πλάκα κάποιος!
Πολεμικά τύμπανα παντού
Είχα πει και παλαιότερα ότι φοβάμαι μην μετά την πανδημία έχουμε και πολέμους για να ολοκληρωθεί το σκηνικό καταστροφής που ορέγονται κάποια παγκόσμια συμφέροντα. Τα πολεμικά τύμπανα ηχούν εδώ και καιρό. Ο κόσμος στην Ελλάδα πάντα ανησυχούσε για μια σύρραξη με την Τουρκία αλλά συνήθως …σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει! Και προσωπικά ως τώρα έχω δικαιωθεί λέγοντας ότι για πολλούς λόγους δεν περίμενα πόλεμο με την Τουρκία. Πολλοί επίσης εστίαζαν πάντα στο Ιράν και τις σχέσεις του με την Δύση και το Ισραήλ αλλά και εκεί χρόνια υπάρχει καπνός αλλά ποτέ φωτιά! Σαν να συντηρείται αυτή η ένταση αλλά όλες οι πλευρές ξέρουν ότι δεν θα γίνει στο τέλος κάτι.
Οι πιο παρασκηνιακοί τύποι εστίαζαν σε τρεις περιοχές. Ουκρανία,Ταιβάν,Κόσσοβο. Και στις τρεις περιοχές που μύριζαν μπαρούτι,μπορεί να είχαμε χοντρό επεισόδιο της παραδοσιακής Δύσης με την ανερχόμενη και πολεμικά Ανατολή που θέλει να παίξει πιο καθοριστικό ρόλο στον παγκόσμιο γεωπολιτικό χάρτη. Στην Ουκρανία όλοι περίμεναν γενίκευση της κατεβασιάς της Ρωσίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Και είδαμε τι γίνεται και τι κλυδωνισμούς έχει επιφέρει παγκοσμίως. Αν και σημειώνω η αύξηση των τιμών άρχισε από την πανδημία.
Η ένταση στο Κόσοβο
Το Κόσοβο πάντα ήταν για πολλούς λόγους πεδίο ανησυχίας και φόβου γενίκευσης κόντρας Δύσης-Ανατολής καθώς οι ΗΠΑ το έχουν από κοντά και η Σερβία (που κοντράρεται στην περιοχή με τους Αλβανούς)είναι προσκείμενη στην Ρωσία πέραν της γνωστής έχθρας με την Αμερική. Το Κόσοβο είναι μια γεωγραφική περιοχή υψίστης σημασίας από στρατηγικής πλευράς καθώς όσοι ελέγχουν το Κόσοβο μπορούν να ασκήσουν έλεγχο και επιρροή στα Βαλκάνια. Στην περίπτωση του Κοσόβου οι ΗΠΑ υποστήριξαν την απόσχισή του από τη Νέα Γιουγκοσλαβία (Σερβία, Μαυροβούνιο). Και κάπως έτσι η πλειονότητα των Δυτικών κρατών έχει αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος .Μην ξεχνάμε ότι το υπέδαφος της περιοχής επίσης έχει πολύτιμα μέταλλα και υλικά. Η απόσχιση του Κοσόβου από τη Νέα Γιουγκοσλαβία επήλθε μετά τη Νατοϊκή επέμβαση κατά του καθεστώτος Μιλόσεβιτς το 1999 και το 2008 ανακηρύχθηκε αυτόνομο.Πάντως υπάρχουν χώρες που δεν έχουν προβεί στην αναγνώριση όπως εμείς και η Κύπρος, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Ισπανία.
Η πλειονότητα των κατοίκων είναι Αλβανοί και η χώρα από το 1999 βρισκόταν υπό την προσωρινή διοίκηση του ΟΗΕ και τη στρατιωτική προστασία του ΝΑΤΟ. Η Σερβία από την πλευρά της θεωρεί το Κοσσυφοπέδιο αυτόνομη επαρχία της Σερβία. Το ενδιαφέρον επίσης είναι ότι Ρωσία και Κίνα θεωρούν την απόσχισή του παράνομη. Μιλάμε για ένα κράτος με 2εκ πληθυσμό.Συνολικά το έχουν αναγνωρίσει 98 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ). Η Ελλάδα παρά τις πιέσεις δεν το αναγνωρίζει καθώς η Σερβία είναι μια χώρα ιστορική σύμμαχος της Ελλάδας από τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο,ενώ συνδυάζεται μια τέτοια απόφαση και με πιθανές επιρροές στα θέματα της Κύπρου και της Θράκης. Κάτι ανάλογο που έχουν πχ η Ισπανία με την Καταλωνία,η Ρουμανία με ουγγρικές μειονότητες κτλ. Οι ειδικοί πάντα φοβούνται ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι μια μπαρουταποθήκη της Ευρώπης που μπορεί να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου καθώς τα Βαλκάνια γενικά ακροβατούν ουσιαστικά μεταξύ Δύσης και Ανατολής
Η ένταση ΗΠΑ-Κίνας με φόντο την Ταϊβάν έχει άλλες πηγές
Οι εποχές των αγαστών σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας ελέω παγκοσμιοποίησης προς τα τέλη του 2000,έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Η Κίνα παραέγινε μεγάλη και οι ΗΠΑ αισθάνονται ότι μπορεί να χάσουν τα οικονομικά πρωτεία. Για πρώτη φορά υπάρχει ένα αντίβαρο οικονομικό των ΗΠΑ σε τόσο υψηλό επίπεδο από την Ανατολή καθώς η Ρωσία ήταν σε στρατιωτικό κομμάτι. Αν και η αλήθεια είναι ότι λόγω παγκοσμιοποίησης η μια χώρα έχει ανάγκη την άλλη οικονομικά,ο ..καυγάς γίνεται για τα παγκόσμια ηνία και η Κίνα μετά από καιρό άρχισε να ενισχύει και τον στρατό της ενώ υπάρχει πάντα το φλερτ με την Ρωσία φτιάχνοντας άτυπα ένα δυνατό πόλο Ανατολική. Η φίλα προσκείμενη στην Δύση Ταϊβάν ήταν πάντα σημείο προστριβής καθώς είναι επίσης μια αμφιλεγόμενη περιοχή. Ως ανεξάρτητο κράτος με το όνομα «Δημοκρατία της Κίνας» αναγνωρίζεται μόνο από 14 κράτη (2021). Δεν αναγνωρίζεται από τις περισσότερες χώρες και διεθνείς οργανισμούς διότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας την θεωρεί επαρχία της. Η Ταϊβάν όμως διατηρεί στενές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, την Ιαπωνία αλλά και με πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Η …βαλίτσα πάει πολύ πίσω καθώς όταν ανακηρύχθηκε το 1949 η ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στο Πεκίνο,
οι εθνικιστικές δυνάμεις της Kuomintang πήγαν στην νήσο της σημερινής Ταϊβάν (πρώην Φορμόζα), σχημάτισαν κυβέρνηση και απαγόρευσαν κάθε σχέση ανάμεσα στο νησί με την κομμουνιστική Κίνα. Και ενώ είχαν πέσει μετά το 1970 οι τόνοι και άρχισαν και εμπορικές συναλλαγές,στις 14 Μαρτίου του 2005 το Πεκίνο υιοθετεί αντιαποσχιστικό νόμο που προβλέπει την χρήση «μη ειρηνικών» μέσων σε περίπτωση που η Ταϊβάν κηρύξει την ανεξαρτησία της.Και το 2010, οι δύο χώρες υπογράφουν συμφωνία-πλαίσιο οικονομικής συνεργασίας και ακολουθεί διάλογος. Όμως το 2016 η Τσάι Ινγκ-γουέν, που προέρχεται από κόμμα που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, αναλαμβάνει την προεδρία στην Ταϊβάν.Και έτσι το Πεκίνο διακόπτει κάθε επικοινωνία με την Ταϊπέι, αφού η νέα κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει την αρχή «της μίας Κίνας».Ο Τραμπ έδωσε άδεια πώλησης όπλων στην Ταϊβάν και πέρασαν και νόμο ενίσχυσης των θέσεων! Έκτοτε κυριαρχεί η ένταση και η Κίνα κατά πολλούς ετοιμάζεται για επέμβαση.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δηλώνει στις 22 Οκτωβρίου ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να υπερασπισθεί στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση επίθεσης εκ μέρους της Κίνας. Από την άλλη όμως διπλωματικά προφανώς ο Λευκός Οίκος ανακοινώνει ότι η πολιτική της «στρατηγικής ασάφειας» για την Ταϊβάν παραμένει αμετάβλητη. Προ ημερών ο Σι Τζινπίνγκ προειδοποιεί και πάλι τον Αμερικανό ομόλογό του «να μην παίζει με την φωτιά» σχετικά με την Ταϊβάν και έτσι η αγωνία για πιθανή σύρραξη κορυφώνεται καθώς την Τρίτη βρέθηκε στην Ταϊβάν η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων κ.Νάνσι Πελόζι. Η κινεζική ηγεσία εμφανίζεται άκρως ενοχλημένη και κυκλώνει στρατιωτικά το νησί-χώρα!Ελπίζουμε να μην έρθουν τα χειρότερα!
Παγκοσμιοποίηση για …κακό τελικά;
Μέσα σε όλα αυτά γεννάται και το ερώτημα τι ρόλο τελικά παίζει η περίφημη παγκοσμιοποίηση. Είναι για καλό ή για κακό; Σίγουρα είναι μεγάλο θέμα και σίγουρα το πιο απλό που μπορούμε να πούμε είναι ότι εξυπηρετεί τους ισχυρούς και αδυνατίζει τους μικρούς. Η παγκοσμιοποίηση αν δούμε και από τον πόλεμο στην Ουκρανία φέρνει οικονομικές ανατροπές και ανισορροπίες. Και φυσικά προβλήματα. Ανάλογα και η Κίνα ακόμα και όταν προβαίνει σε λοκ ντάουν για τον κόβιντ καθώς εμμένει στο μηδενικά κρούσματα. Τα μπλακ άουτ στα εργοστασιά της εκτοξεύουν τις τιμές και ενώ από την μια κάνει κακό στην οικονομία της,το κακό διοχετεύεται και είναι και μεγαλύτερο σε χώρες που αγοράζουν τα προϊόντα της και άρα έχουν άμεση εξάρτηση.
Μιλάμε για ένα φαύλο κύκλο που δεν είχε προβλεφθεί καθώς όσο οι παγκόσμιες σχέσεις ήταν σε καιρό ειρήνης και ηρεμίας όλα πήγαιναν ρολόι. Όμως είμαστε σε ένα σημείο που…φταρνίζεται μια χώρα και το …συνάχι πάει σε μια άλλη και αν δεν έχει καλά αντισώματα(καλή οικονομία δηλ)αυτή πληρώνει τον λογαριασμό! Μήπως τελικά ήταν καλύτερα όταν ο καθένας κοίταζε την βολή του και απλά έκανε ένα περιορισμένο επί της ουσίας εμπόριο; Το βέβαιο εν κατακλείδι είναι ότι η παγκόσμια κοινότητα έχει μπει σε στενωπό και κάτι τα πολεμικά τύμπανα και κάτι η παγκοσμιοποίηση,δοκιμάζουν τις οικονομίες και φέρνουν τέτοιο φόβο ώστε το κραχ του ’29 να φαντάζει σαν παιχνιδάκι αν σκάσει η φούσκα….