Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, έκανε λόγο για έναν «φάρο ελπίδας που λάμπει φωτεινά στη Μαύρη Θάλασσα», ενώ κάλεσε τη Ρωσία και την Ουκρανία να εφαρμόσουν πλήρως τη συμφωνία.

Η Ουκρανία και η Ρωσία υπέγραψαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη συμφωνία – με την υποστήριξη του ΟΗΕ – για να επιτραπεί η εξαγωγή εκατομμυρίων τόνων σιτηρών από τα αποκλεισμένα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, δίνοντας τέλος στην απειλή μιας καταστροφικής παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.

Στην τελετή υπογραφής στο παλάτι Dolmabahçe στην Κωνσταντινούπολη παρέστησαν ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καθώς και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις πολύμηνες διαπραγματεύσεις.

Σε δηλώσεις του – που μεταφέρει η βρετανική Guardia, ο Γκουντέρες ισχυρίστηκε πως η συμφωνία θα ανοίξει το δρόμο για εξαγωγές σημαντικών ποσοτήτων τροφίμων από την Ουκρανία, ενώ θα ωφελήσει «τις αναπτυσσόμενες χώρες που βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας και τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στα όρια της πείνας».

Σημειώνεται πως η συμφωνία θα εξασφαλίσει τη διέλευση σιτηρών και βασικών αγαθών, όπως το ηλιέλαιο, από τρία ουκρανικά λιμάνια, συμπεριλαμβανομένης της Οδησσού, ακόμη και όταν οι συγκρούσεις συνεχίζουν να μαίνονται σε άλλα σημεία της χώρας.

Η συμφωνία αποσκοπεί ακόμη στη διασφάλιση της ασφαλούς διέλευσης  λιπασμάτων ρωσικής κατασκευής, τα οποία είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση αποδόσεων στις καλλιέργειες, εν μέσω προσπαθειών για την άμβλυνση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Αξιωματούχοι του ΟΗΕ δήλωσαν, μάλιστα, αισιόδοξοι πως οι πρώτες αποστολές θα μπορούσαν να ξεκινήσουν ήδη από το Σάββατο, με την ελπίδα να φθάσουν στα προπολεμικά επίπεδα εξαγωγών από τα τρία ουκρανικά λιμάνια τις επόμενες εβδομάδες.

⚡️Ukraine, Turkey and the UN signed an agreement on the export of grain

🇺🇦 Minister of Infrastructure Oleksandr Kubrakov, 🇹🇷 Minister of Defense Hulusi Akar and 🇺🇳 Secretary General António Guterres signed the document.

A similar document is to be signed today by 🇹🇷, 🇺🇳 and 🇷🇺. pic.twitter.com/y6KqMmI9rc

— NEXTA (@nexta_tv) July 22, 2022

Τι προβλέπει η συμφωνία

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η συμφωνία προβλέπει τα εξής:

-Την σύσταση κέντρου συντονισμού και ελέγχου με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Στο κέντρο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των τριών πλευρών, ένας Ουκρανός, ένας Ρώσος, ένας Τούρκος, καθώς και ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών και οι ομάδες τους.

Θα είναι επιφορτισμένο με την κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος εναλλαγής των πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα.

Σύμφωνα με ειδικούς που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, θα χρειασθούν ακόμη τρεις έως τέσσερις εβδομάδες για να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες και να ξεκινήσει η λειτουργία του.

-Την πραγματοποίηση επιθεωρήσεων των πλοίων κατά την αναχώρησή τους από τα ουκρανικά λιμάνια και κατά την άφιξή τους στην Τουρκία.

Η επιθεώρηση των πλοίων που θα μεταφέρουν τα φορτία των σιτηρών αποτελούσε απαίτηση της Μόσχας που ήθελε να αποκλείσει την παράλληλη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία.

Για πρακτικούς λόγους, οι επιθεωρήσεις δεν θα γίνονται εν πλω, ενδεχόμενο που είχε εξετασθεί, αλλά στην Τουρκία, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, η οποία διαθέτει δύο σημαντικά εμπορικά λιμάνια, το Χαϊντάρπασά, στην είσοδο του Βοσπόρου και το Αμπαρλι, στην Θάλασσα του Μαρμαρά.

Οι επιθεωρήσεις θα γίνονται από εκπροσώπους των τεσσάρων πλευρών κατά τον απόπλου και τον κατάπλου.

-Ασφαλείς διάδρομοι ναυσιπλοΐας

Ρώσοι και Ουκρανοί δεσμεύονται να σεβασθούν του διαδρόμους ναυσιπλοΐας που θα διασχίζουν την Μαύρη Θάλασσα και θα εξαιρούνται από κάθε στρατιωτική δραστηριότητα.

Βάσει της συμφωνίας, εάν χρειασθεί αποναρκοθέτηση, θα πρέπει να γίνει από «τρίτη χώρα» – άλλη από τις τρεις εμπλεκόμενες – η οποία δεν έχει ορισθεί.

Κατά την αναχώρηση από την Ουκρανία, τα πλοία θα συνοδεύονται από ουκρανικά (μάλλον πολεμικά) πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο μέχρι την έξοδο από τα ουκρανικά χωρικά ύδατα.

-Τετράμηνη ανανεώσιμη ισχύς

Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.

-Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα

Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο.

Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί όρο sine qua non για την υπογραφή της συμφωνία από την Μόσχα.

⚡️Ukraine, Turkey and the UN signed an agreement on the export of grain

🇺🇦 Minister of Infrastructure Oleksandr Kubrakov, 🇹🇷 Minister of Defense Hulusi Akar and 🇺🇳 Secretary General António Guterres signed the document.

A similar document is to be signed today by 🇹🇷, 🇺🇳 and 🇷🇺. pic.twitter.com/y6KqMmI9rc

— NEXTA (@nexta_tv) July 22, 2022