«It’s the end of an era», όπως θα έλεγαν τα «Φιλαράκια». «Αποχαιρετάμε» μεγάλες προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών. Κι αυτό πονάει. Γράφει η Λίλα Παπαπάσχου.

Μας πονάει όσο νομοτελειακός κι αν είναι ο θάνατος. Γιατί κακά τα ψέματα κανείς δεν πρόκειται να τη σκαπουλάρει. Όσο διάσημος, όσο ταλαντούχος, όσο πλούσιος, όσο χαρισματικός κι αν είναι. Μας πονάει, γιατί μαζί με τα νεανικά μας είδωλα μεγαλώνουμε κι εμείς. Κι αυτό -όσο φυσιολογικό κι αν είναι- δεν παύει να μας τρομάζει και να μας στεναχωρεί.

Ειδικά όταν τα πάντα γύρω μας υμνούν την αιώνια νεότητα. Εν έτη 2022 δεν επιτρέπεται να γεράσεις και να φθαρείς. Ακόμα κι αν είσαι πολύ κουλ με αυτό βρε αδερφέ!

Αν δεν γεννηθείς αστέρι…

«… Η ζωή πώς περιμένεις να σε ξέρει» τραγουδούσε η Κατερίνα Κούκα κι είχε πολύ δίκιο. Ενώ τα προβλήματα της καθημερινότητας συσσωρεύονται, το κοινό διψάει για «πικάντικες» αποκαλύψεις, που αφορούν τους αγαπημένους του σταρ, εγχώριους και εισαγωγής. Πουλάνε εν ζωή και μετά θάνατον. Μέσα από το πρίσμα της «εθνικής» μας (κατά)θλίψης και της προσφιλούς κλειδαρότρυπας, επιτρέπονται αδιακρισίες και υπερβολές κι ο νεκρός πάντα… δικαιώνεται και καθαγιάζεται. Ή μήπως όχι;

Πλήθος δακρύβρεχτων κοινοτοπιών γεμίζουν τα κείμενα και τους διαδικτυακούς μας τοίχους. Κι ενώ αφορούν διαφορετική κάθε φορά προσωπικότητα, φαντάζουν σχεδόν πανομοιότυπες σε ύφος και διάθεση. Α! Κι όλοι έχουμε μία προσωπική μελό ιστορία να διηγηθούμε για την εκλιπούσα/τον εκλιπόντα, ακόμα κι αν η ίδια/ο ίδιος δεν είχε ιδέα για την ύπαρξή μας. Και πάντα το επιμύθιο είναι ότι «μένουμε… φτωχότεροι».

Μα έχουμε πτωχεύσει προ πολλού… ποικιλοτρόπως;

Μήπως, όμως, αποχαιρετώντας αυτούς τους σπουδαίους ανθρώπους, θα πρέπει να αναρωτηθούμε ποια είναι τα δικά μας, σύγχρονα «είδωλα»; Ποιους προτυποποιούμε και με ποια κριτήρια; Γιατί εκείνοι που μνημονεύουμε μεσουράνησαν σε άλλες εποχές. Διαφορετικές από τις δικές μας. Για κάποιους πιο αθώες, για άλλους πιο υποκριτικές.

Είναι τουλάχιστον αφελές να πιστεύουμε πως οι σταρ του τότε διέθεταν μόνο προτερήματα. Ήταν άνθρωποι κι αυτοί, με τις μικρότητες, τις κακίες, τα απωθημένα και τις σκοτεινές τους πλευρές. Πιθανότατα οι σύγχρονοί τους να τους αντιμετώπιζαν, όπως αντιμετωπίζουμε κι εμείς τους επώνυμους του καιρού μας. Ή του ύψους, ή του βάθους. Πότε με λατρεία και πότε με μίσος και ζηλοφθονία. Έτοιμοι πάντα να τους «κατασπαράξουμε» στο πρώτο στραβοπάτημα.

Δεν μιλάω φυσικά για όσους κατηγορούνται για ποινικά κολάσιμες πράξεις. Αυτό είναι άλλο. Το ξεκαθαρίζω προς αποφυγή παρεξηγήσεων.

Από εδώ έως την αιωνιότητα

Ο χρόνος σίγουρα ανάγει πρόσωπα και γεγονότα στη σφαίρα του Μύθου. Μπορεί επίσης, να μένουμε προσκολλημένοι τόσο πεισματικά στο παρελθόν, γιατί αυτό είναι πιο safe. Δεν θα βρεθεί κανείς να μας διαψεύσει, αν πούμε και καμιά βλακεία παραπάνω για κάποιον που έχει πεθάνει. Ενώ με τους ζωντανούς υπάρχει πάντα το ρίσκο να υπάρξει αντίλογος. Και εμείς έχουμε εκπαιδευτεί σε μονολόγους. Μακρόσυρτους και μελοδραματικούς.

Μήπως τελικά είμαστε πιο πλούσιοι απ’ όσο νομίζουμε;

Μα καλά οι νεότερες γενιές δεν έχουν τίποτα αξιόλογο να επιδείξουν; Το σύγχρονο θέατρο και ο κινηματογράφος δεν παράγουν πια σταρ; Η σύγχρονη μουσική σκηνή είναι για πέταμα; Η σύγχρονη λογοτεχνία και οι εικαστικές τέχνες δεν έχουν τίποτα να μας πουν;

Η αλήθεια είναι πως στην εποχή της υπερέκθεσης είναι δύσκολο να διατηρηθεί η μαγεία κι αυτό το απρόσιτο, που είχαν οι σταρ προηγούμενων δεκαετιών. Είναι όμως τόσο κακό αυτό;

Οι σύγχρονοι καλλιτέχνες -εδώ και στο εξωτερικό- μπορεί να μην διαθέτουν αυτήν την ρετρό λάμψη αλλοτινών εποχών, αλλά δεν υστερούν σε ταλέντο. Πολλές φορές υπερτερούν σε τεχνική και τεχνοτροπία. Επίσης, ζουν σε εποχές που προστάζουν περισσότερη λιτότητα κι αλήθεια. Και μάλιστα γυμνή. Αφτιασίδωτη.

Επίλογος: Αντί να πενθούμε για ανθρώπους που έζησαν τη ζωή τους μέχρι το μεδούλι, κάνοντας αυτό που αγαπούσαν, κι έφυγαν σε προχωρημένη ηλικία χαίροντας αποδοχής και σεβασμού, ας γιορτάσουμε κάθε λεπτό που ζούμε και αναπνέουμε. Έτσι μπορούμε να απολαμβάνουμε το έργο τους και να τιμούμε τη μνήμη τους.

Όχι με λόγια και παράτες, αλλά με πράξεις. Αναζητώντας τους δικούς μας θησαυρούς μέσα στα «σκουπίδια», τα οποία μας «ταΐζουν» καθημερινά. Γιατί υπάρχουν πάρα πολλά νέα ταλέντα, που περιμένουν να αναδειχτούν. Πάρα πολλές ενδιαφέρουσες φωνές που προσπαθούν να ακουστούν. Γιατί να μην τις αφουγκραστούμε, φτιάχνοντας μια καινούρια γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα;

• Για να μαθαίνετε πάντα πρώτοι την αθλητική επικαιρότητα, ακολουθήστε μας στη σελίδα μας  στο Facebook. στο Twitter. στο Instagram. στο Youtube. στο TikTok